De grenzeloze staat en de angst voor globalisering
Juist in onze rijke, westerse wereld groeit er bij de ‘boze, bange, blanke burger’ een onbehagen en zelfs angst voor globalisering. Dat geldt voor veel landen in Europa (Brexit, Italië….); ieder met zijn eigen kenmerken. Met deze uitspraak startte Kutsal Yesilkagit, hoogleraar International Governance en decaan van de Faculteit Governance en Global Affairs, op 6 december jl. zijn lezing over de grenzeloze staat voor alumni en studenten Bestuurskunde in café Rootz.
Naast de angst voor globalisering is de perceptie van deze burgers dat de nationale staat hen hiertegen dient te beschermen, liefst door de grenzen te sluiten. Yesilkagit constateert dat het beeld van Europa is veranderd sinds 2008 met name door de financiële crisis, de Oekraïne-crisis en de Turkije deal. En hij betoogt dat om het huidige klimaat te keren en de vrede te bewaren er juist meer samenwerking nodig is. Vraag is dan ook: hoe de internationale samenwerking weer meer draagvlak te geven in de ogen van de boze, bange, blanke burger.
Yesilkagit ziet twee oplossingsrichtingen:
- via de bureaucratie, de ambtenaren, die de burgers het waarom van besluiten uitleggen met name bij grensoverschrijdende problemen (bijv. wat heeft een Brusselse maatregel over een broodrooster te maken met klimaatverandering?)
- of via het Europees parlement, waarbij de leden dan wel meer verbonden dienen te zijn met de leden van hun nationale parlementen.
Met name van de eerstgenoemde ‘ambtelijke responsiviteit’ verwacht de spreker veel.
Een alumnus informeert naar de rol en verantwoordelijkheid van het bedrijfsleven en de wetenschap in dit geheel. Kutsal Yesilkagit bepleit engagement met maatschappelijke vraagstukken; sommige bedrijven zijn daar al heel ver mee. En wetenschappers hoeven niet de oplossingen te bedenken, maar wel de parameters waarmee rekening moet worden gehouden. Een andere alumnus met ambtenarenstatus vraagt zich af ‘hoe je als onderdeel van het probleem tegelijkertijd onderdeel kan zijn van de oplossing?’ en hoe het voorstel van spreker te verenigen met de ‘neutrale’ positie van de ambtenaar? Genoeg stof voor reflectie tijdens de aansluitende borrel. We kijken terug op een geslaagd evenement.