Te Puntiatzil
In de politieke wetenschap gaat ’t vaak over modellen, theorieën en concepten. Maar politicologie is niet uitsluitend bureauwerk; politicologen trekken wel degelijk de wijde, échte wereld in. Soms brengt het onderzoek hen naar nogal exotische bestemmingen. Neem bijvoorbeeld Diana Dávila Gordillo, PhD kandidaat aan het Instituut Politieke Wetenschap (Universiteit Leiden), die veldwerk doet in haar geboorteland Ecuador. Zij brengt interessante verhalen en krachtige foto’s mee naar huis.
Een van Dávila’s reisbestemmingen was de archeologische site van Puntiatzil in Cayambe, gesitueerd in de provincie Pichincha in het noorden van Ecuador. Zij bezocht de site in juni 2016, tijdens een ‘break van het archiefwerk’. Leden van de Pueblo Kayambis Confederatie—een van de 18 officieel erkende etniciteiten in Ecuador—bezoeken de plek om het Hoogfeest van Petrus en Paules en de zonnewende te vieren. Puntiatzil is tevens een bakermat van politiek activisme door inheemse Ecuadorianen.
Dat laatste wekte Dávila’s interesse. ‘Het was te Puntiatzil dat de eerste inheemse presidentskandidaat van Ecuador, Luis Macas, zijn kandidatuur aankondigde, in juni 2006. Dit keer was er niet zulk spectaculair politiek nieuws, helaas.’ Maar de jaarlijkse bijeenkomst is niet zonder betekenis. ‘De Kayambis hebben een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van de inheemse beweging in Ecuador. Zij nemen als sinds 1900 deel aan het politiek leven. En de Kayambis hebben een sleutelrol gespeeld in de vorming en groei van nationale inheemse organisaties.’
Dávila’s onderzoek richt zich op een van deze organisaties, de Movimiento Unidad Plurinacional Pachakutik – Nuevo País (MUPP-NP), oftewel Pachakutik. Deze werd opgericht in 1996 als de politieke tak van de Confederación de Nacionalidades Indigenas del Ecuador (CONAIE), die wordt gezien als de oudste, sterkste en meest invloedrijke inheemse beweging in Latijns Amerika. Dávila bestudeert het democratisch-vertegenwoordigend gehalte van de partij, gekoppeld aan de electorale steun die de partij de afgelopen 20 jaar mocht genieten.
Pachakurik, aldus Dávila, was zeer succesvol in haar eerste jaren: in 2002 won de door Pachakutik gesteunde kandidaat de presidentsverkiezingen, dankzij een electorale alliantie. Deze alliantie was echter geen lang leven beschoren. Zo’n zes maanden nadat de president zijn ambt had aanvaard, viel zij uiteen. Sindsdien is Pachakutik huiverig om verbindingen met andere organisaties aan te gaan. Alleen komt de partij niet erg sterk uit de stembus (in de presidentsverkiezingen van 2006 en 2013 kreeg Pachakutik slechts 2.19%, respectievelijk 3.26% van de uitgebrachte stemmen).
Ondanks haar bescheiden electorale gewicht, is de partij het bestuderen waard. Dávila: ‘Pachakurik is een mooie case voor het onderzoeken van de wisselwerking tussen etnisch appeal, descriptive representation, samenwerking met niet-etnische partijen en het succes.’ Daarnaast woedt een debat over de wenselijkheid van ‘etnische’ partijen. ‘Mijn promotieonderzoek heeft dus ook een interessante theoretische invalshoek’, zegt Dávila. Maar de theorie moet even wachten, want Dávila heeft haar bureau verlaten voor een tweede field trip naar Ecuador.
Meer foto’s uit Puntiatzil van Diana Dávila Gordillo kunt u hier bekijken: pix.sfly.com/FxCx_X1G.