Publiekssymposium over de voordelen van onzekerheid
Het Leiden Institute for Brain and Cognition (LIBC) houdt op 4 november het publiekssymposium ‘Onzekere tijden: struikelblok of springplank?’, dat de positieve kant van onzekerheid belicht. De bijeenkomst vindt plaats in de Stadsgehoorzaal in Leiden.
Onzekerheid gebruiken als springplank
Hoe gedraag je je als je een vluchteling ontmoet? En wat doet een kritische, onzeker makende opvoeding met je? Hoe je als mens reageert op nieuwe en onzekere situaties, is dit jaar de focus van het publiekssymposium ‘Onzekere tijden: struikelblok of springplank?’, dat het Leiden Institute for Brain and Cognition (LIBC) organiseert. ‘De samenleving is steeds meer gericht op het beheersen van onzekerheid; of het nu gaat om veiligheid, gezondheid, opvoeding of onderwijs’, verklaart Bernet Elzinga de themakeuze. Ze is hoogleraar Stressgerelateerde Psychopathologie en een van de organisatoren. ‘Met het symposium willen we duidelijk maken dat onzekerheid die hoort bij onbekende situaties of ontmoetingen ook kansen biedt. Je kunt onzekerheid ombuigen van struikelblok naar springplank.’
The Island of all Together
Aan het woord komen archeologen, (neuro)psychologen, documentairemakers, cognitieve robotici en hersenonderzoekers. Zo illustreert hoogleraar Archeologie Miguel Versluys aan de hand van het Romeinse Rijk hoe uitwisseling met andere culturen een voorwaarde is voor een gezonde samenleving. Neuropsycholoog Mariska Kret zoekt naar de evolutionaire wortels van discriminatie en buitensluiting door te bekijken hoe mensen omgaan met vreemden en dit te vergelijken met hoe chimpansees en bonobo’s dit doen. Ook aan het woord komen de makers van de documentaire ‘The Island of all Together’, waarin vluchtelingen en toeristen op Lesbos met elkaar in gesprek gaan. De film toont wat er gebeurt wanneer we mét elkaar praten in plaats van over elkaar.
Vorming van het brein
Later op de dag gaan hersenonderzoekers dieper in op de werking en ontwikkeling van het brein. Wat doet stress en onzekerheid met de hersenontwikkeling? En waarom moet je je hersenen blijven stimuleren als je met pensioen gaat? Elzinga zal vertellen over haar onderzoek naar volwassenen die een kritische, niet-ondersteunende opvoeding hebben gekregen. ‘We weten inmiddels dat zowel het ontvangen als het ontbreken van steun in de kindertijd effect heeft op hoe het brein zich vormt. Langdurige negatieve ervaringen in de jeugd kunnen blijvende veranderingen in de hersenen veroorzaken. Recent onderzoek wijst uit dat stressvolle ervaringen in de kindertijd zelfs het functioneren van genen kunnen aansturen, bijvoorbeeld door de genen van het stresssysteem te beïnvloeden.’
Kaarten snel vergeven
Bij het LIBC, dat dit jaar haar tienjarig bestaan viert, doen onder meer psychologen, medische onderzoekers, natuurwetenschappers, pedagogen en taalwetenschappers onderzoek naar hersenen en cognitie. Sinds 2009 organiseert het instituut elk jaar het publiekssymposium. De gemeente Leiden ondersteunt het symposium financieel. ‘De reacties van de bezoekers zijn enthousiast’, vertelt Elzinga. ‘Het symposium biedt wetenschappers de kans om hun kennis en expertise te delen met een breed publiek. Bezoekers, waaronder altijd veel Leidenaren, krijgen de kans om zich de hele dag te laven aan de nieuwste wetenschappelijke inzichten op maatschappelijk relevante onderwerpen en hierover met elkaar in discussie te gaan. De kaarten zijn elk jaar snel vergeven.’
Inschrijving symposium
Tickets voor het LIBC-publiekssymposium zijn te bestellen bij de Stadsgehoorzaal. Dit jaar wordt een kleine bijdrage gevraagd van € 7,50 per persoon.
Programma