Europa leeft als enige op kosten van andere continenten
Europa kan haar consumptieniveau alleen handhaven door structureel gebruik te maken van hulpbronnen van elders. Dat is de conclusie van een artikel begin september gepubliceerd in het prestigieuze tijdschrift Global Environmental Change. Leidse wetenschappers coördineerden het onderzoek.
Negatieve import-exportbalans
Economen worden doorgaans nerveus als een land meer importeert dat het exporteert. Het land betaalt dan namelijk meer voor zijn import dan dat het verdient via zijn export en verliest dus geld - een situatie die niet lang kan voortduren. Europa verkeert in de situatie dat deze import-exportbalans negatief is voor alle relevante milieuparameters: koolstof, water, grondstoffen en land.
Europa uit balans
'Europa is de enige regio in de wereld waar buitenlandse hulpbronnen zo'n grote rol spelen bij het handhaven van de binnenlandse consumptie', zegt onderzoeksleider Arnold Tukker, hoogleraar Industriële ecologie en directeur van het Centrum voor Milieuwetenschappen (CML) aan de Universiteit Leiden. 'Alle andere continenten zijn voor minstens één van de hulpbroncategoriën die we hebben bestudeerd netto-exporteur.' Het werk van het onderzoeksteam illustreert het belang van twee Europese beleidsagenda's. Ten eerste heeft het betrekking op de Raw Materials Initiative, die als doel heeft de productie van hulpbronnen in Europa te bevorderen. Ook raakt het aan de Circular Economy Strategy, die het gebruik van hulpbronnen veel efficiënter wil maken. 'Alleen een succesvolle implementatie van deze synergistische agenda's kan Europa's afhankelijkheid van hulpbronnen van buitenaf verminderen. Het is dus cruciaal dat initiatieven van industrie, beleidsmakers en onderzoekers, zoals het European Institute for Technology Raw Materials-programma, worden voortgezet', aldus Tukker.
De studie is uitgevoerd door een internationaal team van wetenschappers van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden (Universiteit Leiden - CML), TNO, de Norwegian University of Science and Technology (NTNU), en de Vienna University of Science and Business. Het project is gefinancierd door de EU in het kader van FP7 CREEA. Het team bouwde een van de meest verfijnde environmental input output databases (EIO) ter wereld, genaamd EXIOBASE. Hiermee konden ze zeer gedetailleerd de instroom en uitstroom van alle primaire en intermediaire producten per sector en per land in kaart brengen. Ook inventariseerden ze de bilaterale handel tussen landen. EXIOBASE toont verder alle primaire hupbronnen (land, water en grondstoffen) en emissies zoals CO2 per economische sector en per land.
Een dergelijke wereldwijde EIO maakt het mogelijk voor een specifieke finale vraagcategorie, bijvoorbeeld (rund)vleesconsumptie, te berekenen welke productie per economische sector per land in de volledige waardeketen nodig is. Dit maakt het mogelijk het totale extractie van natuurlijke hulpbronnen en de totale uitstoot van emissies in die waardeketen uit te rekenen. Het blijkt dat voor de consumptie in Europa voor alle indicatoren - water, land, grondstoffen en koolstof - extractie en emissies hoger zijn dan de totale extractie en emissies in Europa zelf.
Artikel