Cool! Taalmuseum start met expositie in stadhuis
Mag ‘gers’ ook in het toffewoordenlijstje? Op 19 september lanceerde het nieuwe Taalmuseum Leiden zijn eerste tentoonstelling in het stadhuis van Leiden. Er barstte direct een twitterdiscussie los.
Van wie is de taal?
‘Gaaf’ of ‘cool’. ‘Pleur op’ of ‘ga toch weg’. De een vindt dat een premier best pleur op mag zeggen, de ander gruwt daarvan. De tentoonstelling ‘Van wie is de taal?’ in het stadhuis van Leiden nodigt uit om na te denken over je eigen taalgebruik, aldus Niels Schiller. De hoogleraar in taalwetenschap is samen met tal van andere Leidse onderzoekers lid van de redactieadviesraad van het Taalmuseum. ‘We laten zien dat taal nooit neutraal is en dat ieder taalgebruik reacties oproept.’
Neger
Dat blijkt bijvoorbeeld bij de vitrinekast over het woord ‘neger’. Voor velen een beledigend woord dat vermeden moet worden. Maar oud-voetballer Winston Bogarde noemde zijn boek ‘Deze neger buigt voor niemand’ (2007).
Levendig en laagdrempelig
Het Taalmuseum Leiden heeft geen eigen gebouw en organiseert al zijn activiteiten in de openbare ruimte. Zoals de taaltalkshow in de Leidse Schouwburg in de laatste Nacht van Kunst & Kennnis. In deze show analyseerden neerlandici de taal van politici als Pim Fortuyn en Joop den Uyl. ‘Taal verdient een levendig en laagdrempelig podium’, licht Erik Schilp toe. De Leidse alumnus ontwikkelde het concept voor het museum dat vooral interactie met het publiek wil. Het stadhuis leent zich daar goed voor: Leidenaren die wachten op hun paspoort kunnen nu hun favoriete woorden kiezen.
Gers
Op de tentoonstelling kan ook iedereen suggesties doen voor nieuwe, zelfbedachte woorden. Bij woordenlijstjes staat de vraag welk woord de bezoeker gebruikt: zeg jij zalig, denderend, mieters, hip, blits, cool, onwijs, gaaf, vet of chill? Direct na de start van de expositie barstte een discussie los op twitter: waarom staan ‘gers’ en ‘biek’ er niet bij?
Een museum voor iedereen
Die discussie is precies waar het museum op mikt, want taal is natuurlijk van iedereen. Schiller hoopt dat het museum een divers publiek bereikt: ‘Er was nog geen breed en toegankelijk platform dat taal in de meest brede zin verbindt met museale technieken en publieksactiviteiten.’ Het museum richt zich op verschillende doelgroepen. Zo komen er activiteiten voor kinderen, jongeren, taalliefhebbers, amateurs en professionals. ‘Door de opzet van het museum is deze flexibiliteit mogelijk en kunnen we meer mensen bereiken.’
Diverse andere gemeenten willen deze tentoonstelling ook in huis hebben. ‘Cool’ vindt Willem te Beest, vice-voorzitter van het college van bestuur van de universiteit en aanwezig bij de opening. ‘Gaaf zeg ik nog net, maar vet nooit .’
Tentoonstelling 'Van wie is de taal?' Van 19 september tot en met 6 januari in het stadhuis van Leiden. Gratis toegankelijk.
(LvP/foto's Frans Ernst)
Het Taalmuseum Leiden is een initiatief van de Universiteit Leiden en heeft de steun van de gemeente Leiden. Partners van het museum zijn Onze Taal, BplusC en Kennisland.