Op zoek naar de remedie voor reuma
Prof.dr. Tom Huizinga (LUMC) is gespecialiseerd in de ziekte reumatoïde artritis. Hij dook samen met het Natuurwetenschappelijk Gezelschap en alumni in het ziektebeeld. Bij deze reuma werkt de olie in het gewricht niet goed, waardoor reumaweefsel ontstaat dat het bot afbreekt. Bijna twee miljoen Nederlanders hebben een vorm van reuma.
Reumatoïde artritis
Bij reuma werkt de olie die het gewricht soepel moet houden niet goed, waardoor er reumaweefsel ontstaat dat vervolgens bot afbreekt. De ziekte komt veel voor bij vrouwen, bij meer dan 75% van de gevallen is de patiënt vrouwelijk.
Nieuwe inzichten
In de jaren veertig was reuma een zeer invaliderende ziekte. Vanaf de jaren negentig kwamen er nieuwe inzichten: als de ziekte vroeg herkend en behandeld wordt door doelgerichte therapie, vermindert de invaliderende werking. Hierdoor werd de behandeling constant aangepast tot het beter ging met de patiënten. Dit resulteerde binnen tien jaar in veel minder invaliderende effecten, met zelfs genezing na vijf jaar behandeling in tien procent van de gevallen.
Reuma voorkomen
De volgende stap is reuma voorkomen. Uit Zweedse data bleek dat er al een toename in het opnemen van ziektedagen was in het jaar voor de diagnosestelling. Dit zou kunnen helpen bij het vangen en voorkomen van reuma. Uit onderzoek in bloeddonoren blijkt dat specifieke antilichamen zich al vier jaar voor diagnosestelling ontwikkelen. Medicatie die de vorming van deze antilichamen remt door de vereiste costimulatie tussen T-cellen en B-cellen te blokkeren, bleken veelbelovend.
Behandeling op basis van voorgevoel
Inmiddels loopt er een onderzoek waarin patiënten worden beschouwd op basis van het voorgevoel van de arts. Huizinga legt aan uit dat artsen door ervaring een voorgevoel ontwikkelen bij patiënten die niet aan de diagnosecriteria voldoen. Wanneer de arts deze patiënten overweegt voor reuma en het voorgevoel blijkt te kloppen, kunnen zij vroegtijdig geholpen worden. Uit de groep die positief werd getest voor de antilichamen en de ontsteking ontwikkelde 35% reuma. Als deze op tijd een jaar lang effectief behandeld kan worden, voorkomt dit mogelijk symptomen, mits zij geselecteerd worden op basis van klinische afwegingen en tests. Als de klinische experimenten voortgezet worden, dan belooft dit in de toekomst een beter begrip van de ziekte en kunnen artsen doelgericht ingrijpen.