Michel Orrit wint Physicaprijs 2016
De Physicaprijs 2016 is toegekend aan Michel Orrit vanwege zijn baanbrekende werk op het gebied van één-molecuul-spectroscopie.
Detectie van een enkel molecuul
Michel Orrit realiseerde zich midden jaren ‘80 dat optische detectie van één enkel molecuul mogelijk zou moeten zijn. In 1990 was hij de eerste persoon die het fluorescentiesignaal van een enkel molecuul waarnam en liet zien dat het optische signaal inderdaad van één molecuul afkomstig was.
Grondleggend werk
In 2015 werd de Nobelprijs voor de chemie toegekend aan Betzig, Hell en Moerner voor de ontwikkeling van 'super-resolved fluorescence microscopy'. De beschrijving van de wetenschappelijke achtergrond vertoonde duidelijk het baanbrekende karakter van Orrits experiment als basis voor de superresolutietechnieken die daarna werden ontwikkeld. Ook al was Moerner eerder met zijn meting, Orrit produceerde veel minder achtergrondruis bij zijn meting en is daardoor standaard in het veld geworden.
Nieuwe ontwikkelingen
Het nieuwe vakgebied Single Molecule/Particle Optics is naar aanleiding van het werk van Orrit ontstaan. Na zijn eerste experiment heeft Orrit zelf een groot aantal primeurs gerealiseerd met een enkel molecuul, aanvankelijk in Bordeaux en vanaf 2001 aan de Universiteit Leiden. Sinds Michel Orrit naar Leiden is gekomen heeft hij onderzoeksprogramma aan enkel-molecuul spectroscopie opgebouw. Onlangs is de "nanomicrofoon" ontwikkeld: een microfoontje dat uit één enkel molecuul bestaat.
De Physicaprijs
Jaarlijks wordt de Physicaprijs uitgereikt aan een eminente natuurkundige die in Nederlands werkzaam is. De winnaar wordt gekozen door voorzitters van de Nederlandse Natuurkundige Vereniging kiezen samen met Diverse vertegenwoordigers van de Nederlandse natuurkundegemeenschap en de Stichting Physica. Orrit neemt de prijs in ontvangst tijdens het congres FYSICA 2016 op vrijdag 8 april 2016.
Illustratie boven aan de pagina: beeld van 'super-resolved fluorescence microscopy'