Inge Schilperoord genomineerd voor de Libris Literatuurprijs 2016
Inge Schilperoord studeerde Psychologie in Leiden en werkt nu als forensisch psycholoog in het Pieter Baan Centrum. In 2015 won ze de Bronzen Uil voor beste Nederlandstalige debuutroman met 'Muidhond', over een man die worstelt met zijn pedofiele neigingen. Schilperoord: 'Het detective-achtige van mijn werk vind ik fascinerend.'
Voorjaar 2015 verscheen je eerste boek, dat unaniem is ontvangen als een zeer sterke debuutroman. Waar gaat het over?
‘Het gaat over een man die wordt ontslagen uit de gevangenis. Hij is beschuldigd van pedofiele handelingen, maar bij gebrek aan bewijs vrijgesproken. Hij gaat bij zijn moeder wonen in hun kleine huis in een vissersdorp. Een vis die hij vangt speelt een grote rol in het boek. Dit is een zeelt, ook wel muidhond genoemd. In de gevangenis heeft hij therapie gehad, die hij probeert voor te zetten. Hij wil een beter mens worden, maar worstelt enorm met zichzelf. Dan komt naast hem een vrouw te wonen met een klein meisje, waardoor hij op de proef wordt gesteld. Met dit boek wilde ik de worsteling van de mens met zichzelf laten zien.’
Had je het idee voor dit boek al toen je in Leiden studeerde?
‘Nee, en het heeft ook niks met mijn Leidse tijd te maken. De hoofdpersoon is losjes gebaseerd op iemand die ik kende van mijn werk als forensisch psycholoog in het Pieter Baan Centrum, waar ik al jaren jaar werk. Als forensisch psycholoog voer je psychologische onderzoeken uit bij mensen die van een misdaad worden verdacht. Ik schreef over deze man ooit een kort verhaal, dat een aantal jaren in de kast heeft gelegen. Tijdens mijn opleiding aan de Schrijversvakschool in Amsterdam ben ik het gaan uitwerken.’
Waarom begon je met een psychologiestudie in Leiden?
'Ik was altijd al geïnteresseerd in mensen. Leiden was praktisch omdat het dichtbij Den Haag is, waar ik woonde. Ik had geen flauw idee wat ik uiteindelijk met psychologie wilde doen. Als puber, als kind al, wilde ik schrijver worden. Dat was alleen een heel abstract beroep, er bestond geen opleiding voor. Daarom werd het psychologie.’
Schreef je al tijdens je studie?
‘Zeker, ik schreef veel brieven en dagboeken. En ook verhalen. Ik heb voor het faculteitsblad eens een kort verhaal gemaakt over een psychiatrisch patiënt. Nee, hij heeft niks te maken met de hoofdpersoon uit mijn boek. Al was het ook een getroubleerd persoon. En samen met een vriendin, die ook schrijver wilde worden, schreef ik thrillerachtige verhalen. Elke woensdagavond lazen we ze in het Van der Werfpark aan elkaar voor. Het waren echte Horror Stories. Nu klinkt het grappig, maar toen waren we heel serieus. We gaven elkaar ook feedback.’
Hoe beviel psychologie?
'Ik vond het geweldig, vooral het laatste deel. In mijn derde jaar volgde ik het vak forensische psychiatrie. Toen wist ik: deze kant wil ik op. Het detective-achtige aan dit werk: uitzoeken waarom iemand doet wat hij doet, vind ik fascinerend. Ik heb hierna nog enkele vakken gevolgd op dit gebied, zoals criminologie. Daarna regelde ik een stage als psycholoog bij het Pieter Baan Centrum. Hier zat ik helemaal op mijn plek: mensen worden hier zes weken opgenomen dus je hebt veel tijd om ze te proberen te doorgronden. En je schrijft rapporten waarin je een psychologisch profiel van iemand geeft, dat vind ik ook mooi om te doen.’
Hoe was je studentenleven?
'Het was een fantastische periode waaraan ik goede vrienden heb overgehouden. Ik besef nu pas hoe uniek het is om zo veel tijd aan vrienden en aan studeren te kunnen besteden. Zo’n tijd komt nooit meer terug. Vorig jaar ben ik enthousiast gestart met de master Philosophy of Psychology, ik houd enorm van studeren. Maar ik merk dat het nu best lastig is om er tijd voor vrij te maken. Momenteel staat de master op een laag pitje door onder meer mijn boek. Maar ik wil het zeker weer oppakken. Hopelijk ben ik er tegen mijn zestigste mee klaar!’
Welke tijdens je studie opgedane vaardigheden komen in je huidige werk goed van pas?
‘Mijn volledige studie komt goed van pas. Een specifiek punt is dat ik tijdens de tentamens van mijn afstudeerrichting persoonlijkheidspsychologie vaak essay-achtige vragen kreeg. Hiervan leerde ik onder druk op een abstracte maar toch volledige en correcte manier de persoonlijkheid van mensen beschrijven. Aan deze vaardigheid heb ik nu veel bij het maken van rapportages voor het Pieter Baan Centrum.’
Wat is het beste advies dat je ooit kreeg?
‘Dat staat eigenlijk haaks op mijn studie. Toen ik stage ging lopen bij het Pieter Baan Centrum, zei iemand tegen mij dat ik alles moest vergeten wat ik tijdens mijn studie had geleerd. Ik moest vooral veel literatuur lezen. Nu begrijp ik wel wat hij bedoelde. Als forensisch psycholoog wil je mensen die een misdaad hebben begaan, snappen. Hiervoor moet je over veel academische kennis beschikken. Maar om de echte dramatiek te kunnen begrijpen, heb je meer nodig. Veel boeken lezen helpt hierbij.’
(16 juli 2015 - CR)
Wie: Inge Schilperoord (1973)
Studie: Psychologie
Vereniging: Quintus
Favoriete plek in Leiden: De Hortus botanicus. Ik woonde met zes andere meisjes in een studentenhuis aan de Witte Singel tegenover de Hortus. We zaten vaak met zijn allen in de Hortus wijn te drinken en bootjes te kijken.