Gif van slangen en schorpioenen voor nieuwe antibiotica
Ziekenhuisbacteriën die ongevoelig zijn voor antibiotica vormen een groeiend probleem. De Leidse antibiotica-expert Gilles van Wezel gaat samen met collega Michael Richardson en met experts van het LUMC en Naturalis op zoek naar nieuwe antibiotica in het gif van slangen en schorpioenen. Daarvoor krijgt hij een financiële injectie van NWO.
‘Afhankelijk van echt nieuwe bronnen van antibiotica’
De problematiek rond ziekenhuisbacteriën die ongevoelig zijn voor antibiotica groeit. Daarom is het van belang om nieuwe antibiotica te vinden. Door de farmaceutische industrie wordt al lange tijd gezocht naar nieuwe antibiotica, maar zonder resultaat. Omdat de beproefde methodes niet meer werkten, besloten Van Wezel en zijn collega’s op een andere manier naar de materie kijken. ‘In een tijd waar resistentie tegen zo’n beetje alle antibiotica bestaat en de farmaceutische industrie weinig nieuwe medicijnen ontwikkelt, zijn we meer dan ooit afhankelijk van echt nieuwe bronnen van antibiotica. Van giftige dieren weten we dat ze antibiotica gebruiken om hun gifklieren te beschermen tegen infecties. Die gaan we nader onderzoeken door middel van nieuwe technologie.’
Nieuwe methoden en technieken om nieuwe antibiotica te synthetiseren
Van Wezel gaat op zoek naar onbekende stoffen met een sterke antimicrobiële werking. Onderzoekers selecteren daartoe stoffen uit het gif van slangen en schorpioenen en gaan die langs synthetische weg maken. In grotere hoeveelheden kunnen zij die testen op biologische activiteit, stabiliteit en toxiciteit. Er worden nieuwe methoden en technieken ontwikkeld om nieuwe antibiotica te synthetiseren met als doel de bestrijding van infectieziekten.
Financiële injectie
Met het project ‘Antibiotica gezocht’ won Van Wezel in 2011 de Academische jaarprijs van € 100.000 voor de beste vertaling van wetenschappelijk onderzoek naar een breed publiek. Nu heeft hij een Technology Area (TA)-premie van € 1,4 miljoen te besteden. TA’s worden voor 1/3 gefinancierd door het bedrijfsleven en voor 2/3 door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Samen met onder meer Mike Richardson van het Instituut Biologie Leiden en collega’s van het LUMC, de Universiteit Groningen, het Naturalis Biodiversity Centre en diverse (biotech) bedrijven waaronder Dupont en BaseClear op het Leiden Bio Science Park, neemt dit multidisciplinaire consortium het gif van slangen en schorpioenen onder de loep voor nieuwe antibiotica.