Slimme medicijnen stap dichterbij
De Leidse chemicus Sascha Hoogendoorn ontwikkelde synthetische moleculen die selectief worden opgenomen door bepaalde celtypes. Een belangrijke stap in de ontwikkeling van medicijnen met minimale bijwerkingen. Promotie 23 januari.
Medicijnen kunnen schadelijke bijwerkingen veroorzaken. Die kunnen beperkt worden wanneer ze alleen actief zijn op de plaats waar ze hun werk moeten doen.
Minder bijwerkingen
Organisch chemicus Sascha Hoogendoorn ontwikkelde synthetische moleculen die zich binden aan receptoren op het oppervlak van bepaalde celtypes. Receptoren vangen signalen op van buiten de cel en geven die vervolgens door binnenin de cel, zodat de cel erop reageert. Met deze binding valt als het ware de sleutel in het slot en kan het molecuul de cel binnen. Op deze manier kunnen medicijnen heel gericht in de cellen gebracht worden waar ze moeten zijn. Hierdoor is er minder kans op bijwerkingen, aldus Hoogendoorn.
Onderzoeksmethode
Voor het ontwikkelen en testen van deze synthetische moleculen gebruikte Hoogendoorn technieken uit de organische chemie en biochemie. Ze voorzag de gemaakte moleculen van een fluorescente kleurstof zodat ze onder andere zichtbaar zijn onder de microscoop. Hoogendoorn controleerde of de synthetische moleculen nog in staat waren om de receptor te activeren in gekweekte cellen, en vervolgens kon ze aantonen dat de moleculen met de receptor worden opgenomen in de cel en worden getransporteerd naar het compartiment waar ze actief moeten zijn.
Kankeronderzoek Stanford University
Hoogendoorn is nu werkzaam als postdoc aan Stanford University waar zij werkt aan de zogenaamde ‘Hedgehog signaalroute’. Deze cellulaire route zorgt er normaal gesproken voor dat een embryo zich correct ontwikkelt, maar wanneer de route in kinderen of volwassenen ontregeld raakt kan dat kanker veroorzaken. Ze onderzoekt of remmers van deze signaalroute kunnen worden ingezet als anti-kanker medicijn, zonder de ontwikkeling van kinderen te schaden.
Promotie S. Hoogendoorn - A chemical biology approach for targeting of ligand-drug conjugates
Health, Life and Biosciences is een van de zes profielthema’s in het onderzoek van de Universiteit Leiden.