Vici-winnaar Cwiertka: ‘Ik ben van nature tegendraads’
Hoogleraar Modern Japan Studies Katarzyna Cwiertka kreeg een Vici-subsidie van 1,5 miljoen euro voor haar onderzoeksproject Garbage Matters: A Comparative History of Waste in East Asia. ‘Ik wil iets doen wat anderen niet hebben gedaan.’
Afval: een vergelijkende analyse
Cwiertka, die eerder ook al een Veni en een Vidi kreeg, wil onderzoeken hoe afval geproduceerd en verwijderd wordt in de hedendaagse Oost-Aziatische samenleving. Met haar nieuw op te zetten onderzoeksgroep maakt ze een vergelijkende analyse op twee niveaus: internationaal (van China, Japan, Zuid-Korea en Taiwan) en interregionaal (van Oost-Azië en Europa).
Alledaags leven onderzoeken
Cwiertka: ‘Ik ben altijd gefascineerd geweest door de alledaagse werkelijkheid en hoe die zich verhoudt tot grote maatschappelijke processen. Het zijn niet alleen de abstracte ideeën die de geschiedenis beïnvloeden, maar juist ook de praktische zaken waarmee we in het dagelijks leven allemaal te maken hebben. Ik ben al een aantal jaar bezig met het onderwerp eten en de consumptiemaatschappij. Toen ik begon was dat redelijk nieuw. Inmiddels is er veel onderzoek op het gebied en voel ik dat voor mij de tijd rijp is om iets nieuws te beginnen. Onderzoek naar afval is een logisch vervolg op mijn onderzoek tot nu toe. Het is sterk verbonden met consumptie en wat is er nu meer alledaags dan afval?’
Grote broer
Al vroeg zocht Cwiertka haar eigen weg. ‘Ik ben van nature al tegendraads, maar deze neiging werd versterkt door mijn oudere broer die briljant was, constant tienen haalde op school, en simpelweg niet te evenaren was. Zo werd ik gedwongen om mijn eigen weg te zoeken, een andere dan die van mijn broer. Deze in de kindertijd ontwikkelde strategie heeft in mijn wetenschappelijke carrière ook een belangrijke rol gespeeld.’
Toeval
Cwiertka studied Japanese in her homeland Poland. ‘It was actually a coincidence. I had a Japanese pen friend. I was fascinated by the language and the country and decided to study Japanese. It didn’t matter that this was not a subject that would allow me to earn a living. But there was only one programme in Japanese in Warsaw and they only accepted 12 students every second year. So there was a lot of competition. I had to find a way to make it through the stringent selection procedure.’
Cwiertka studeerde Japans in haar vaderland Polen. ‘Het begon eigenlijk per toeval. Ik had een Japanse correspondentievriend. Daardoor raakte ik gefascineerd door de taal en het land, en besloot ik Japans te gaan studeren. Het deed er niet toe dat dit geen vak was waarmee je je brood kon verdienen. Alleen, er was maar één opleiding Japans in Warschau en die nam om het jaar twaalf studenten aan. Veel concurrentie dus. Ik moest een manier vinden om op die opleiding te komen.’
Passie
‘Een week voor het toelatingstentamen wist ik wat ik moest doen. Ik had ontdekt dat Hebreeuws de minst populaire studie was van het Oriental Studies Institute in Warschau en daardoor minder aanmeldingen kreeg. Dus op het laatste moment schakelde ik over naar Hebreeuws. Mijn strategie was om over te stappen naar Japans zodra daar iemand uitviel. Om de kans groter te maken dat ik mocht switchen heb ik het eerste semester naast Hebreeuws de studie Japans als toehoorder gevolgd. Het was zwaar, maar mijn strategie werkte. Na een aantal maanden viel de eerste student Japans uit. Ik heb direct gevraagd of ik haar plaats kon innemen en dat mocht! Zo lukte het mij om te doen wat ik graag wilde. Ik vertel mijn studenten dan ook: alle middelen zijn geoorloofd voor je passie.’
(28 februari 2013 / MLH)
The Asian Challenge is een van de profielthema's in het onderzoek van de Universiteit Leiden