ERC Advanced Grant voor Luuk de Ligt
Luuk de Ligt heeft met zijn projectvoorstel 'An Empire of 2000 cities: urban networks and economic integration in the Roman Empire' een prestigieuze ERC Advanced Grant binnengehaald. Het project, dat in 2013 van start zal gaan, gaat plaats bieden aan in ieder geval zes aio's en twee postdocs.
Anders dan de titel van het gehonoreerde onderzoeksproject ( An empire of 2000 cities: urban networks and economic integration in the Roman empire) zou kunnen doen vermoeden, is niet precies bekend hoeveel steden het Romeinse rijk telde. Vrijwel alle publicaties op het terrein van de Romeinse stadsgeschiedenis – en dat zijn er vele duizenden – hebben namelijk een lokale of in het gunstigste geval een regionale focus. Een eerste doel van genoemd project is dan ook het in kaart brengen van het totale stedelijke netwerk van het Romeinse rijk rond het jaar 150 n. Chr. In deze fase van het onderzoek zullen alle bekende gegevens over de omvang en functies van de steden van de Romeinse wereld worden verzameld. In dit verband slaat het begrip ‘stad’ overigens niet alleen op steden in juridische zin maar op alle centra van bewoning die vanuit functioneel of demografisch oogpunt ‘stedelijke’ kenmerken vertonen.
Het project wil echter veel meer bieden dan een ‘catalogue raisonnée’ van Romeinse steden. Een belangrijk doel van het uit te voeren onderzoek is licht te werpen op de vraag waarom het stedelijke netwerk, of beter gezegd, de stedelijke netwerken, van de Romeinse wereld, eruit zagen zoals ze eruit zagen. Waarom vinden we in sommige gebieden heel weinig steden maar in andere juist heel veel? Hoe verklaren we de soms zeer merkwaardige verschillen tussen gebieden met grote steden en andere gebieden met een dicht netwerk van kleine stadjes? En hoe verhoudt het stedelijke netwerk van de Romeinse tijd zich tot de stedelijke of proto-urbane netwerken van de voor-Romeinse tijd? Tenslotte vertrekt het project van de – mede door het werk van de Amerikaanse econoom Paul Krugman geïnspireerde – veronderstelling dat de concrete verschijningsvorm van stedelijke hiërarchieën in een specifieke samenleving in hoge mate bepaald wordt door de mate van economische integratie.
Vermoedelijk kan op deze manier worden verklaard waarom het stedelijke netwerk van de Romeinse wereld er totaal anders uitzag dan de veel beter bestudeerde netwerken van laat-middeleeuws en vroeg-modern Europa. Of deze werkhypothese juist is, zal het onderzoek van de komende jaren moeten uitwijzen.