NWO-subsidie voor onderzoek naar rekenen in het basisonderwijs
Psycholoog Kees van Putten (Methoden en Technieken) doet onderzoek naar het rekenpeil van basisschoolleerlingen. Van Putten wil vooral weten met welke aanpak van de leerkracht ook zwakke rekenaars beter leren rekenen. Hij ontvangt een subsidie van € 300.000 voor dit project dat wordt uitgevoerd in samenwerking met het Cito.
Achteruit
Waarom is op de Nederlandse basisschool het prestatiepeil bij rekenen de afgelopen 20 jaar zo sterk achteruit gegaan? Daarbij gaat het om vermenigvuldigen en delen met grotere getallen en kommagetallen. Peilingsonderzoek van het Cito laat zien dat de daling van het rekenpeil is opgetreden bij jongens én bij meisjes, bij allochtone én bij autochtone leerlingen. Als er inmiddels nieuwe rekenmethodes zijn aangeschaft bleek dat voor deze daling niet van belang.
Andere strategie
Een belangrijk deel van deze achteruitgang kan worden toegeschreven aan veranderingen in de strategie van leerlingen bij rekenen. Dat bleek uit aanvullend onderzoek van Van Putten, samen met Marian Hickendorff (AIO) en vele psychologiestudenten. Traditionele schriftelijke berekeningen zijn sterk afgenomen en oplossingen zonder een schriftelijke berekening of hulpnotitie zijn duidelijk toegenomen. Dit laatste was een onverwacht resultaat. Dat biedt bovendien een gedeeltelijke verklaring voor de daling van het rekenpeil, door de geringe accuratesse van het ‘uit het hoofd rekenen’.
Rekenles
Niet verklaard kon worden waarom elke afzonderlijke rekenstrategie minder accuraat was in de laatste peiling. Ook bleken zwakke rekenaars vaker uit het hoofd te rekenen dan gemiddelde en sterke rekenaars. Er zijn aanwijzingen dat de manier waarop de leerkracht rekenles geeft van invloed is op de strategie van leerlingen.
In het onderzoek wil Kees van Putten nagaan wat van invloed kan zijn op de strategie en daarmee op het rekenpeil van de leerlingen: 'In het bijzonder willen we weten met welke aanpak van de leraar ook zwakke rekenaars tot een succesvollere strategie en grotere accuratesse kunnen komen.'
KNAW-rapport (2009)
Van Putten en Hickendorff zijn verbonden aan de sectie Methoden en Technieken van het Instituut Psychologie. Ze leverden beiden een bijdrage aan het rapport in 2009 van de Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen (KNAW) over het rekenonderwijs op de basisschool.