Bijzondere eigenschappen van helium-3
De radioactieve stoffen in kernwapens vallen vanzelf uiteen, en daarbij ontstaat het gas helium-3, een lichtere variant van het spul in ballonnen. Het heeft een aantal bijzondere natuurkundige eigenschappen, die ervoor zorgen dat de prijs van het goedje de afgelopen jaren is geëxplodeerd: een litertje kost meer dan 1500 euro. De Leidse promovendus Olaf Benningshof is dus zuinig geweest op zijn onderzoeksmateriaal.
Benningshof deed onderzoek naar een paar van die bijzondere eigenschappen. Als je het maar koud genoeg maakt, kent helium-3 twee soorten supervloeibaarheid, waarin de vloeistof volkomen wrijvingsloos is. De atomen in die vloeistof gedragen zich als zogeheten Cooperparen: ze trekken voortaan samen op.
Als je het buisje waar de vloeistof in zit maar zo smal maakt dat het maar een paar Cooperparen breed is, kan het spul eigenlijk niet supervloeibaar zijn in die richting. Benningshof onderzocht hoe je die situatie het beste kan opwekken. Ook bestudeerde hij de natuurkundige verschijnselen die dan optreden. Woensdag 30 maart hoopt hij te promoveren op zijn resultaten.