FOM geeft natuurkunde impuls met zes nieuwe onderzoeksprogramma’s
De Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) heeft in totaal 16,1 miljoen euro toegekend aan zes nieuwe onderzoeksprogramma's in de Nederlandse natuurkunde.
De onderzoeksgroepen gaan werken aan gebieden waarop de Nederlandse natuurkunde internationaal uitblinkt en waarvan het wetenschappelijk en maatschappelijk belang duidelijk aanwezig is.
Deze onderzoeksgroepen variëren van het gedrag van elektronen in ééndimensionale systemen, het bestuderen van de interacties van fotonen opgesloten in een piepklein volume (quantum optica), tot eiwitaggregatie in de hersenen op nanoschaal bekeken en de fundamentele vraag welke nieuwe natuurkunde er te vinden is met nieuwe technieken als supernauwkeurige atoomklokken en ultrasnelle lasers. Ook de vraag hoe wrijving tot stand komt en of grafeen kan helpen om wrijving sterk te verlagen komt aan bod, evenals wat het in het fotosynthese-proces essentiële thylakoïde membraan ons kan leren voor de opslag van zonne-energie.
Per onderzoeksprogramma bundelen dé specialisten van de verschillende Nederlandse kennisinstellingen op specifieke terreinen hun krachten. De nieuwe onderzoeksprogramma’s moeten leiden tot wezenlijk begrip van recent ontdekte verschijnselen en in sommige gevallen ook zicht bieden op nieuwe technologie. De Vrije FOM-programma’s verenigen de beste onderzoeksgroepen op hun terrein in Nederland. Daarmee realiseert FOM wat in het beleidsjargon ‘focus en massa’ heet: met een fors aantal van de beste onderzoekers in Nederland op nationaal niveau gecoördineerd werken aan een beperkt aantal uitdagende wetenschappelijke onderwerpen.
De zes gehonoreerde programma’s zijn de winnaars in een zware competitie die afgelopen voorjaar startte met zestien ingediende aanvragen voor Vrije FOM-programma’s. Op basis van mondelinge presentaties, adviezen van adviescommissies en een scherpe beoordeling door internationale experts van de wetenschappelijke kwaliteit van de aanvragen, heeft het bestuur van FOM de hoogst eindigende aanvragen beloond met elk gemiddeld een kleine drie miljoen euro voor de komende zes jaar. De aanvragen waren van zeer hoge kwaliteit en dankzij de inzet van 2,4 miljoen euro aan extra middelen van NWO kon het Uitvoerend Bestuur van FOM besluiten zes aanvragen te honoreren waarmee in het totaal 16,1 miljoen euro kon worden toegekend.
Algemene uitleg over de Vrije FOM-programma’s.
Meer informatie over de zes nieuwe programma’s die in 2010 gehonoreerd zijn is hieronder te lezen:
- Quantum optica op nanoschaal - hoe verloopt de interactie tussen fotonen en materie in een piepklein volume ?
- De singuliere fysica van één-dimensionale systemen
- Broken mirrors & drifting constants - met nauwkeurige atoomklokken en ultrastabiele lasers op zoek naar nieuwe natuurkunde
- Het thylakoïde membraan - een dynamische schakeling
- Eiwitaggregatie op nanoschaal
- Fundamentele blik op wrijving
Bron: Website FOM