‘Vaak moeilijk financiering te vinden. Maar nu even niet!’
‘Het is een fantastisch bedrag’, zegt classica prof.dr. Ineke Sluiter enthousiast. ‘Niet enkel maar een beloning, ook een opdracht. En eerlijk gezegd voel ik me daar ook beter bij thuis.’ Ze zit al vol ideeën over wat ze met de Spinozapremie gaat doen.
Oxford
Sluiter is even overgekomen uit Oxford waar ze een lezingenserie verzorgt. Voor de Nellie Wallace lectures wordt eens in de drie jaar een spreker uitgenodigd. De vier lezingen – waarin ze ook steeds een link met de actualiteit weet te leggen – gaan over taal(gebruik), retorica en de vrijheid van meningsuiting. Sluiter is zelf een begenadigd spreker, wat ook wel blijkt uit het feit dat maar liefst drie hoorcolleges van haar verschenen zijn in de serie Home Academy.
Dissertatie
‘Het is vandaag op de dag af twintig jaar geleden dat ik mijn dissertatie verdedigde’, vertelt Sluiter. ‘En ik kan me niet meer heugen hoe lang ik toen al leefde met de constante zorg van vrienden en bekenden: klassieke talen, wat moet je daar nou mee? Daar valt toch geen droog brood mee te verdienen? Die vraag is in het vervolg een makkie voor mijn studenten.’
Opmaat
De titel van het proefschrift waarop ze 7 juni 1990 promoveerde, was Ancient grammar in context. Contributions to the study of ancient linguistic thought. Het was de opmaat naar het onderzoek waarmee ze zich daarna heeft beziggehouden: antieke ideeën over taal en literatuur, antieke waarden en normen, culturele identiteit, vrijheid van meningsuiting. ‘Oud-Griekse taal en cultuur: een prachtige en complexe wereld, erflater van onze cultuur; een ons wezensvreemde samenleving.’
Opdracht
Wat bedoelt ze met de Spinozapremie als opdracht? Sluiter: ‘Als ik me alleen maar vijf jaar zou willen opsluiten om weer een boek te schrijven – trouwens ook best een fijne gedachte – kost dat eenvoudigweg niet zoveel geld. En dat zou ook wel erg ingaan tegen de verwevenheid van onderzoek en onderwijs. Anderzijds is tijd het belangrijkste dat je een geesteswetenschapper kunt bieden, dus ik moet goed nadenken over hoe ik een en ander zo inricht dat ik in elk geval ook ruimte voor mijn eigen onderzoek creëer.’
Impuls
Dat boek zal er evengoed wel komen. Sluiter: ‘Maar de prijs biedt ook een geweldige kans om een belangrijke impuls te geven aan mijn hele vakgebied, en daar heb ik heel veel ideeën voor. Voor een deel van het geld zal ik een nieuw thema gaan aanpakken, maar daarover wil ik eerst met wat mensen overleggen en dat vertel ik dus wel in het najaar, bij de uitreiking. Die inhoudelijke impuls voor het vak vind ik trouwens wel het belangrijkste.’
Gymnasiumopleidingen
Een deel van het geld wil Sluiter in ieder geval voor de samenwerking tussen het VWO en de universiteiten besteden. De classici zijn bezig met een nieuw woordenboek Grieks-Nederlands voor het VWO, de laagste BA-jaren van de studie en verder voor wie maar oud-Grieks nodig heeft, zoals theologen en filosofen. ‘Dat project hing tot op heden van financiële improvisatie aan elkaar’, zegt Sluiter, ‘maar dat ziet er nu opeens een stuk zonniger uit. Een goede basis in de Nederlandse gymnasiumopleidingen is essentieel voor de bloei van onze universitaire opleidingen en daarmee uiteindelijk ook voor het onderzoek. En een goed woordenboek dat op zinnige taalkundige principes geschoeid is, is echt een basisinstrument.’
Workshops
Verder wil Sluiter voor haar eigen opleiding Griekse en Latijnse taal en cultuur in Leiden, de researchmasterstudenten en de landelijke onderzoekschool van de classici OIKOS de komende jaren een keur aan internationaal toonaangevende onderzoekers uitnodigen om workshops, lezingen en colleges te geven. Sluiter: ‘Dat geeft onze jonge onderzoekers een goed beeld van de allernieuwste ontwikkelingen in mijn vakgebied en het geeft ze vanaf het begin van hun carrière toegang tot een internationaal netwerk.’
Promovendi
Ten slotte wil ze een aantal promovendi aanstellen. Sommigen voor onderzoek dat zijzelf initieert, maar Sluiter wil ook zeker ruimte bieden aan jonge onderzoekers met eigenzinnige nieuwe ideeën. ‘We hebben een geweldige groep classici in Leiden en in Nederland. Ik verheug me er erg op om samen met hen spannend nieuw onderzoek te kunnen doen. Veel van het spannendste onderzoek speelt zich af op de grensgebieden tussen verschillende vakken, binnen de Geesteswetenschappen, maar ook daarbuiten. Voor zulk echt interdisciplinair onderzoek is het vaak moeilijk om financiering te vinden. Maar nu even niet.’
Ineke Sluiter (Amsterdam 1959) studeerde Klassieke Talen aan de Vrije Universiteit, Amsterdam. Daar verdedigde ze ook haar proefschrift cum laude. Na een post-doc van de KNAW en onderzoeksbeurzen aan het Center for Hellenic Studies (Harvard; Washington DC, 1994/5) en het Institute for Advanced Study (Princeton, 1996/7), werd ze Associate Professor aan de University of Pennsylvania (Philadelphia). In 1999 werd ze gewoon hoogleraar Griekse taal en literatuur in Leiden. Sinds 2000 is ze wetenschappelijk directeur van OIKOS, National Research School in Classical Studies, in Nederland.
Sluiter heeft al eerder verschillende prijzen gewonnen voor zowel haar onderzoek als onderwijs en enkele prestigieuze lezingen gegeven,waaronder de lezing bij de 430e dies natalis in 2005.
Links
(7 juni 2010/SH)