18 Veni-subsidies naar Leiden
NWO heeft dit jaar aan 143 jonge, recent gepromoveerde onderzoekers een Veni-subsidie toegekend. Daarvan zijn er 17 voor de Universiteit Leiden en één voor het LUMC. Elke onderzoeker krijgt 250.000 euro waarmee hij of zij drie jaar lang ideeën kan ontwikkelen en onderzoek doen.
Record
Kennisbenutting
Nieuw in 2009 was de mogelijkheid voor onderzoekers om in het voorstel een alinea te wijden aan de mogelijke benutting van de onderzoeksresultaten. Bij de beoordeling telt deze alinea alleen mee als dat het voorstel positief beïnvloedt. Ongeveer 700 aanvragers hebben de alinea ingevuld. Bij 37 van de 147 winnaars beïnvloedde de alinea het voorstel positief. Een derde deel van de voorstellen is toegekend na interdisciplinaire beoordeling in domeinpanels.
Buiten de boot
Ondanks het hoge aantal toekenningen, is er ook een groot aantal goede onderzoekers net buiten de boot gevallen. NWO ontving dit jaar een bijzonder hoog aantal aanvragen en heeft daardoor erg streng moeten selecteren. Een aantal goede onderzoekers loopt hierdoor net een Veni mis. Een deel van hen kan het komend jaar weer proberen een Veni te bemachtigen.
Alle Leidse Veni’s op een rij
Marion Elenbaas – LUCL/Engels
De historische ontwikkeling van lichte werkwoorden
Lichte werkwoorden hebben nauwelijks betekenis en hebben eigenschappen van zowel zelfstandige werkwoorden als van hulpwerkwoorden. Dit onderzoek bestudeert de historische ontwikkeling van lichte werkwoorden in West-Germaanse talen met als belangrijk doel inzicht te bieden in de status van deze werkwoorden.
Paul van Els – Leiden Institute for Area Studies (LIAS)
Argumenteren met anekdoten
Denkers in het oude China die de machthebbers wilden beïnvloeden, verwezen vaak naar gebeurtenissen uit het verleden. Historische anekdoten waren aldus opvallend belangrijk in politiek-filosofische argumentatie. Dit onderzoek bestudeert de retorische functie en culturele betekenis van zulke anekdoten.
Muriel Hagenaars – Sectie Klinische, Gezondheids- en Neuropsychologie
Verstijfd van schrik: freezing in kaart gebracht
Bij acuut gevaar of trauma kunnen mensen op drie manieren reageren: vechten, vluchten of verstijven. De onderzoekers gaan bekijken wat maakt dat iemand tijdens een trauma verstijft en wat daar de gevolgen van zijn in termen van traumaverwerking.
Willemijn Heeren – Fonetiek
Melodieën in fluisterspraak
Als we spreken, bepaalt de snelheid waarmee onze stembanden trillen de zinsmelodie. Door die melodie kunnen we vragen stellen, woorden accentueren of emotie tonen. Bij fluisteren trillen de stembanden niet. Kunnen we al fluisterend tóch melodie gebruiken? En hoe dan?
Rivke Jaffe – Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie
Tussen de staat en de straat
Op wie stappen bewoners van Caribische sloppenwijken af als ze hulp nodig hebben? Dit onderzoek gaat na hoe criminele organisaties de rol van de overheid overnemen, en hoe burgers, de staat en criminele leiders zulke ‘alternatieve’ machtsstructuren ervaren.
Maartje Janse – Geschiedenis
De uitvinding van pressiegroepen
Britse, Ierse en Amerikaanse hervormers ontwikkelden tussen 1820 en 1840 de techniek van de massapolitiek, in pressiegroepen tegen bijvoorbeeld slavernij en drankmisbruik. Waarom waren deze eerste pressiegroepen zo omstreden? Uit gedigitaliseerde kranten blijkt dat tijdgenoten beseften dat de uitvinding van pressiegroepen democratie onherroepelijk dichterbij bracht. Niet iedereen was daar blij mee.
Anders Johansen – Sterrewacht
The Many Scales of Planet Formation
Planeten worden gevormd in gasschijven rond jonge sterren doordat stofdeeltjes samenklitten en tot steeds grotere objecten. Dit onderzoek heeft ten doel om te begrijpen de turbulente beweging van het gas de vorming, groei en draaiing van jonge planeten beïnvloedt.
Casper de Jonge – Griekse en Latijnse talen en culturen
Het sublieme in context
Literaire teksten die de lezer overweldigen of inspireren werden in de oudheid ‘subliem’ genoemd. Longinus schreef een traktaat over het sublieme, dat veel moderne denkers beïnvloedde. Dit onderzoek reconstrueert de intellectuele context van Longinus en zijn concept van het sublieme.
Vladimir Juricic – Lorentz Instituut
Exploring curved graphene
Grafeen is een laagje koolstof van één atoom dik in een honingraatraster. Het materiaal is niet geheel vlak, maar onvermijdelijk gekreukeld en het heeft dezelfde tekorten als het raster. Juricic gaat de eigenschappen van grafeen onderzoeken. Hij wil achterhalen of nieuwe kwantumfases kunnen worden gerealiseerd in aanwezigheid van die plooien en tekorten van het raster.
Rob Lane – Department of Medicinal Chemistry
Ontleding van een nieuw aangrijpingspunt in de ziekte van Parkinson
In de hersenen komt een eiwit voor dat een belangrijke rol speelt in de ziekte van Parkinson. In dit project bestuderen de onderzoekers hoe dit eiwit werkt. Met die informatie moet het mogelijk zijn nieuwe geneesmiddelen te ontwikkelen.
Zunfeng Liu – Chemistry
Fishing with nano-rods
Als onderzoekers de structuur van de moleculaire motortjes van het leven willen kennen, zullen ze die eerst uit levende cellen moeten kunnen isoleren. In mijn project stel ik me ten doel een nieuwe manier te ontwikkelen om dat te bereiken. Daarbij gebruik ik nanobuisjes als hengel.
Christoph Pieper – Griekse en Latijnse Taal en Cultuur
Welsprekende aristocraten in het keizerlijke Rome
Welsprekendheid was in het keizerlijke Rome een centrale vaardigheid voor aristocraten in hun politieke carrière. Maar waarom was dat zo? Dit project stelt de vraag waarom het ideaalbeeld van welsprekendheid, zoals in de Romeinse republiek ontwikkeld, in de keizertijd nog steeds succesvol was.
Karin Pike-Overzet – Immunohematologie en Bloedbank
Het herprogrammeren van gentherapie
Fouten in erfelijk materiaal kunnen dodelijke ziektes veroorzaken, waaronder ernstige afweerziekten. Als één enkel gen de ziekte veroorzaakt, is reparatie middels gentherapie mogelijk. De onderzoeker herprogrammeert cellen tot stamcellen van het afweersysteem zodat afweerziekten aan de bron kunnen worden hersteld.
Benjamin van Rooij – Faculteit der Rechtsgeleerdheid
Reorienting Global Risk Regulation: Matching Regulatory Instruments and Enforcement Capacity in Emerging Market Contexts
Milieuvervuiling, onveilige arbeidsomstandigheden of gevaarlijk voedsel, allemaal gevaren die moeilijk zijn te controleren, en die een steeds groter probleem vormen in opkomende economieën zoals China, India en Brazilië. Een centraal probleem is dat in deze landen handhaving zwak is en regels massaal worden overtreden. Dit project onderzoekt welke combinatie van regels en implementatiemechanismen wel kan werken in deze contexten.
Lenny Taelman – Mathematisch Instituut
Special Values and t-Motives
Moeilijke rekenkundige vragen over bijvoorbeeld priemgetallen of het bestaan van gehele oplossingen van vergelijkingen zijn vaak beter te begrijpen wanneer ze meetkundig bekeken worden. In dit onderzoek worden problemen over ‘speciale waarden’ op een meetkundige manier benaderd.
Brian Tighe – Physics
Floppiness and Flow
Shaving foam and mayonnaise are unusual solids because they are 'floppy': they make complicated, collective motions that avoid squeezing bubbles or droplets together. This project will show how floppy rearrangements make foams and emulsions unusual fluids when forced to flow.
Maurijn van der Zee – Evolutiebiologie
Serosa: the key to success?
Insecten zijn de succesvolste diergroep op aarde. Of het beschermende membraan om hun eieren, de serosa, een rol heeft gespeeld in dit evolutiewonder, gaan onderzoekers bekijken met behulp van de meelkever Tribolium castaneum.
Peter Zijlstra – Huygens Laboratorium
Probing the inside of a living cell with an optically trapped gold nanorod
Mechanische processen in een cel, zoals de absorptie van moleculen in blaasjes, vinden vaak plaats op een schaal van slechts enkele tientallen nanometers. De onderzoekers gaan een klein gouden staafje in een optische val gebruiken om deze krachten te meten in een levende cel.