Geen sociaal vangnet voor PGB-zorgverleners
Een nijpend tekort aan zorg personeel maakt dat familie vaak hun baan opzegt om de zorg voor een familielid met een ernstige beperking op zich te nemen. Dit lijkt te mooi om waar te zijn, hier zit nl. een flinke adder onder het gras. Barend Barentsen, hoogleraar Sociaalrecht, hierover aan het woord in Radar.
Zo lang er zorg voor een ziek familielid wordt verleend is er inkomen uit het persoonsgebonden budget (PGB). Deze circa 90.000 personen, mist echter sociale bescherming als ze door ziekte geen zorg meer kunnen verlenen of als hun familielid overlijdt. Zorg aan een partner of familielid is niet sociaal verzekerd, ook van pensioenopbouw is geen sprake. 60% van deze ‘informele zorgverleners’ is zich hier niet van bewust.
De Sociale verzekeringsbank maakt onderscheid tussen formele en informele zorgverleners. Een formele zorgverlener heeft een arbeidsovereenkomst en een informele zorgverlener (voor partner, 1e of 2e graadsfamilielid) niet. Zij hebben een ‘zorgovereenkomst’, bericht Radar.
Barentsen ziet geen verschil in de twee overeenkomsten en zegt ‘dat het voornaamste verschil in de naamgeving zit.’ Qua juridisch en financiële gevolgen is er echter een enorm verschil. De informele zorgverleners mist bijna alle sociale bescherming. ‘Alleen omdat je partner of familielid bent van een zorgbehoevende’. Er zou in deze gevallen geen sprake zijn van de voor een arbeidsovereenkomst vereiste gezagsverhouding. Barentsen veegt dit echter van tafel. ‘Dit gebeurt in familiebedrijven toch ook, waarin personeel werkt voor een ander familielid.’ Een nabij familielid kan heel goed ‘de baas’ zijn. Bij zorgbehoevende kinderen, zeker als ze wilsonbekwaam zijn, ligt dit anders, maar zou een constructie ook mogelijk moeten zijn.
Ook betoogt Barentsen dat de informatie die de SVB geeft ontoereikend is en de website aanpassing behoeft. Deze website levert bij invullen niet zoveel keuze op. Bij familie rolt er rolt maar één keuze uit: de zorgovereenkomst. Die wordt niet gezien als arbeidsovereenkomst en daardoor is er ook geen sociaal vangnet. Belangrijk is dat familieleden zich liefdevol kunnen blijven inzetten en de zekerheid krijgen waar ze recht op hebben. Hier ligt een belangrijke taak voor politiek Den Haag.
Meer weten?
Bekijk de Radar uitzending (vanaf 25.32 min)
Foto: David Knudsen via Unsplash