Hoe informatieongelijkheid tussen burgers en overheid verkleinen?
Nederland streeft naar een open en responsieve overheid. In het kader van het Actieplan Open Overheid, onderzoeken Ymre Schuurmans, Annemarie Drahmann en Louis Honée, alle drie werkzaam bij de afdeling Staats- en bestuursrecht, hoe de informatiepositie van burgers in een bestuursrechtelijke procedure kan worden verbeterd.
Dit onderzoek was reden voor het Programma Open Overheid – onderdeel van de Rijksoverheid – om de onderzoekers te interviewen.
Informatiepositie burgers
In de praktijk vormt de informatieongelijkheid tussen burgers en overheid een knelpunt, signaleert de maatschappelijke coalitie Over informatie gesproken. Daarom doet het drietal onderzoek naar de informatiepositie van burgers in geschillen met de overheid, ‘hoe deze knelpunten kunnen worden aangepakt, waar ze zich voordoen en waarom?’ Ook de taak van de rechter in het bestuursprocesrecht zal tegen het licht worden gehouden en ‘welke rol informatie daarin speelt?’, aldus Drahmann.
Openheid en transparantie
Drahmann: de Wet open overheid (Woo) wil een cultuuromslag naar meer openheid en transparantie bij de overheid bewerkstelligen, informatie toegankelijker te maken en burgers meer te betrekken bij de besluitvormingsprocessen. Dit onderzoek kijkt verder dan alleen de Woo: is er ook een cultuuromslag bij de overheid en de rechtspraak nodig?
‘Juist in geschillen met de overheid wordt het vertrouwen van de burger op de proef gesteld en staan de waarden van openheid en transparantie het meest onder druk’, zegt Honée.
Het Leidse onderzoek kent drie fases:
- Literatuur en jurisprudentieonderzoek, dat bestaande knelpunten blootlegt;
- Interviews met advocaten en rechters, waar lopen ze tegenaan in de praktijk;
- Aanbevelingen die tijdens expertmeetings aan advocaten en rechters zullen worden voorgelegd.
Het drietal hoopt dat het rapport een bijdrage kan leveren aan de totstandkoming van de Wet versterking waarborgfunctie Awb. Dit wetsvoorstel moet burgers in de toekomst beter beschermen in bestuursrechtelijke procedures. Rond de zomer zal het rapport worden afgerond en aan de ministeries van BZK en JenV worden aangeboden.
Nederland is sinds 2011 samen met 74 andere landen (wereldwijd) lid van de Open Government Partnership (OGP). Deze organisatie heeft de ambitie een Open Overheid in alle lidstaten na te streven.
Meer weten?
Lees het volledige interview op Open Overheid.Nl
Foto bovenaan: Alireza Parpaei via Unsplash