Is een akkoord op hoofdlijnen naar Lelystads model landelijk mogelijk?
In Lelystad werkt men met een nieuw raadsakkoord, een akkoord op hoofdlijnen, waarover alle partijen mogen meepraten. Wim Voermans, hoogleraar Staatsrecht, zegt hierover in EenVandaag dat deze vorm zich ook goed voor de landelijke politiek zou lenen.
Spanningen coalitie en oppositie
Na een politiek onstuimige periode in Lelystad ontstond een nieuw raadsakkoord, waarmee de wethouders van de VVD en GroenLinks zeer tevreden zijn. ‘We merkten dat het coalitieakkoord de stad niet bracht wat we hadden gehoopt, dat zorgde voor veel spanningen tussen coalitie en oppositie,’ vertelt Van Grimbergen (VVD) in EenVandaag. Dit had bovendien zijn uitwerking op de gemeenteraadsverkiezingen in 2022, waarvan de opkomst met 41 procent zeer laag was.
Verkenning vooraf op hoofdlijnen
Om de kwaliteit in de stad te kunnen waarborgen, vonden de wethouders dat verkenning vooraf op hoofdlijnen nodig was. ‘Het idee voor een nieuw raadsakkoord was geboren,’ aldus de fractievoorzitters in EenVandaag. Zij berichten dat het akkoord door een meerderheid van de 14 partijen is getekend. Drie partijen, PVV, FVD en Leefbaar Lelystad gingen niet akkoord, waarmee zij de oppositie vormen. Echter blijven zij gelijkwaardige gesprekspartners. Dit vormt een belangrijk verschil met de klassieke verhoudingen tussen een dichtgetimmerde coalitie en de oppositie.
De thema’s, waarbij de partijen op hoofdlijnen ‘nog’ geen overeenstemming hebben bereikt, zoals Lelystad Airport en asiel, worden doorgeschoven naar een zogenaamd niet-raadsakkoord.
Landelijke invoering
Voermans vindt een raadsakkoord naar Lelystads model, en waar steeds meer andere gemeenten toe (zijn) over(ge)gaan, goed werken. ‘Vaak liggen de belangen daar dicht bij elkaar, dan is het fijn als je een raadsbreed akkoord hebt met hoofddoelen erin.’ Voermans verwacht dat het landelijk ook kan werken. ‘We hebben het zelfs al eerder gehad, in de jaren 70, toen Joop den Uyl premier was.’
Meer weten?
Lees het volledige EenVandaag artikel
Foto: krakenimages via Unsplash