In hoeverre is een minderheidskabinet realistisch?
De gedane belofte in de aanloop naar de laatste verkiezingen, dat de ‘volgende kabinetsformatie transparanter en sneller’ moet, lijkt nu al te zijn mislukt. In hoeverre maakt een minderheidskabinet in het huidige versnipperde politieke landschap kans? Corné Smit, buitenpromovendus bij de afdeling Staats- en bestuursrecht, hierover aan het woord in het NRC.
Armoede of rijkdom
Smit doet momenteel onderzoek naar minderheidskabinetten. Hij stelt ‘dat het van belang is of een keuze voor een minderheidskabinet uit armoede of rijkdom is.'Het kan een goede keuze zijn als de PVV, VVD en BBB in staat zijn, om met Omtzigt overeenstemming te bereiken, over het beperken van migratie en andere belangrijke onderwerpen. De bereidheid van andere oppositiepartijen, om ook met een dergelijk kabinet te praten zou goed zijn, alleen schuilt daar een probleem. De oppositie boycot samenwerking in een minderheidskabinet met Wilders, aldus Smit.
Ervaring Scandinavische landen
Scandinavische landen schuwen minderheidskabinetten echter niet. De ervaring laat zien dat door de oppositie, constructief zaken werd gedaan met minderheidskabinetten. In Denemarken werd het voorstel om migratie te beperken gesteund door de sociaal democraten, maar andere linkse partijen niet, aldus Smit. Ook deelakkoorden op onderwerpen gebeurt in Denemarken.
Smit: ‘Afgelopen jaar sloot de regering bijvoorbeeld een langjarige deal om de defensie-uitgaven omhoog te brengen naar de 2 procent-norm van de NAVO. Aan dat akkoord doen zowel rechtse als linkse partijen mee.’ Belangrijk verschil is dat de radicaal-rechtse Deense Volkspartij geen onderdeel van de regering uitmaakt, wat in tegenstelling tot Nederland met de PVV nu wel het geval is.
Meer weten?
Lees het volledige NRC-artikel (€).
Foto: Martijn Vonk via Unsplash
Minderheidskabinet
Doorgaans steunen kabinetten op het moment dat zij worden gevormd een meerderheid van de Tweede en Eerste Kamer. Als dat niet het geval is, spreken we van een minderheidskabinet. Zo'n kabinet kan heel moeilijk wetsvoorstellen doorvoeren, omdat de oppositie meer zetels heeft dan de regeringspartijen en dus makkelijk kabinetsvoorstellen kan blokkeren. Per onderwerp zal het kabinet steeds steun bij de oppositie moeten zoeken, om een meerderheid kunnen te behalen, wat een vertraagde besluitvorming oplevert.