Jos Schaeken in NRC over teksten op oude Russische stukken berkenbast
In de Russische stad Novgorod zijn bij opgravingen strookjes berkenbast gevonden. Op de strookjes zijn korte boodschappen ingekrast. Jos Schaeken, hoogleraar Slavische en Baltische talen, vertelt in het NRC meer over deze bijzondere vondsten.
De stukken berkenbast zijn afkomstig uit de periode 1050 tot 1450 en zijn in goede staat teruggevonden. Op de stukken berkenbast staan alledaagse teksten. Dat deze stukken zo goed bewaard zijn gebleven is niet gek; de grond in Novgorod is zuurstofarm en zuur genoeg om het materiaal goed te kunnen behouden.
Volgens Schaeken zijn de vondsten erg zeldzaam: ‘In West-Europa hebben we uit de Middeleeuwen helemaal niets dat hiermee te vergelijken is. Het enige wat hier een beetje op lijkt, zijn zeshonderd teksten in runenschrift die in Noorwegen gevonden zijn: geschreven op houten stokjes. Een deel daarvan bestaat ook uit alledaagse mededelingen.’
De stijl van de berichten is heel direct en functioneerde binnen een maatschappij waarin schriftelijke communicatie nog een beperkte rol speelde. ‘Men schreef zoals men sprak. Vaak zijn de mededelingen opgeschreven alsof de afzender en de geadresseerde gewoon bij elkaar zitten en de een dan tegen de ander zegt: doe dit, doe dat. Er is geen afstand’, aldus Schaeken.
Meer weten?
Lees het hele artikel op de website van NRC (€)\
Jos Schaeken, Voices on Birchbark. Everyday Communication in Medieval Russia. Brill, 2019.