Leergang Academie voor de Rechtsstaat
Wil je meewerken aan het herstel van het vertrouwen in het openbaar bestuur en leren wat belangrijk is voor een weerbare democratie? De Staatscommissie Rechtsstaat pleitte er in 2024 voor dat alle ambtenaren over een rechtsstatelijk kompas moeten beschikken. Jouw rechtsstatelijk kompas ‘ijken’? Doe mee met deze leergang vanuit jouw expertise als professional werkzaam in én met de democratie.
Een rechtsstatelijk kompas is niet alleen belangrijk voor ambtenaren, maar ook voor iedereen die in zijn of haar werk met democratie te maken heeft.
Deze leergang bieden wij aan in nauwe samenwerking met het Montesquieu Instituut. De democratische rechtsstaat is gebaseerd op de democratische beginselen, voor iedereen die direct of indirect meewerkt aan de rechtsstaat. De opzet van de Academie voor de Rechtsstaat rust op drie pijlers:
Basiskennis
Allereerst biedt de Academie voor de Rechtsstaat constitutionele basiskennis. Voorbeelden zijn: de legitimiteit van het handelen van de staat, het legaliteitsbeginsel, het beginsel van de ministeriële verantwoordelijkheid, de scheiding en spreiding van machten, de onafhankelijke rechterlijke macht, de vrije media en het borgen van individuele grondrechten en vrijheden.
Praktische dilemma's
De Academie helpt om beter te begrijpen hoe problemen in de praktijk werken. Hoe we hiermee omgaan, vraagt om goed te begrijpen hoe onze democratie werkt en hoe de balans is tussen de verschillende spanningen. Om kennis te maken met de praktijk binnen democratische instellingen bezoeken we diverse instellingen, zoals de Tweede Kamer en de Raad van State.
Diverse groep
Voor de ontwikkeling van een rechtsstatelijk kompas is het essentieel dat je je in andere perspectieven op de rechtsstaat kunt inleven. In deze leergang zal je met een diverse groep mensen aan de slag gaan; ambtenaren, politici, journalisten, lobbyisten, ervaringsdeskundigen. Op deze manier draagt de Academie bij aan het doorbreken van scheidslijnen die het functioneren van de democratische rechtsstaat bemoeilijken.
We werken in zeven modules van een dag, waarin je aan de slag gaat met basiskennis, praktische dilemma’s en verdiepende discussies. Elke dag is georganiseerd rond een ander rechtsstatelijk thema, zoals grondrechten, de rol van de media of integriteit. De dag bestaat telkens uit een mix van wetenschappelijke kennis, inzichten en reflectie en het in groepen werken aan een casus. Ook bezoek je (bijna) elke lesdag een instelling uit onze rechtsstaat, waaronder de Eerste of Tweede Kamer, de Raad van State, de Ombudsman en/of het Kabinet van de Koning. Halverwege het programma is er een (zomer- of winter)break, waar je op de lesstof reflecteert en je een boek uit de leeslijst kunt lezen. Dit boek bespreek je vervolgens met een leesgroep en presenteer je gezamenlijk in de eerstvolgende sessie.
Als je werkt bij of met een landelijke of decentrale overheidsinstelling, als beleidsadviseur, strategisch adviseur of in een juridische functie, dan is deze cursus geschikt voor jou. De leergang is ook gericht op mensen die niet bij de overheid werken, maar wel vanuit hun functie te maken hebben met de democratie. Zoals bijvoorbeeld journalisten, lobbyisten of politieke functionarissen.
Bij deze cursus is een diverse samenstelling van de groep van belang. Toelating gaat in principe op tijdstip van inschrijving, maar bij een dreigende onevenwichtige samenstelling van de groep kan selectie plaatsvinden op basis van educatie- en werkachtergrond.
Het programma is samengesteld door het Centre for Professional Learning (CPL) in samenwerking met het Montesquieu-instituut. Het Montesquieu Instituut is expertinstelling over de democratische rechtsstaat en het CPL als ervaren verzorger van onderwijs voor professionals. De programmabegeleiding is in handen van politiek filosoof Carola Schoor en bestuurskundige Julia van Oord. Het docentencorps bestaat enerzijds uit wetenschappers van het Montesquieu Instituut, die zich vanuit diverse disciplines met de rechtsstaat bezighouden. Voor de komende leergang treden vele ervaren docenten/sprekers op, waaronder:
- Kutsal Yesilkagit (Bestuurskunde, de Universiteit Leiden);
- Paul Bovend’eert (Staatsrecht, de Radboud Universiteit Nijmegen);
- Carla Hoetink (Documentatiecentrum voor Nederlandse Politieke Partijen, de Universiteit Groningen);
- Joost Sillen (Staatsrecht, de Universiteit Maastricht);
- Ronald Kroeze (Het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, de Radboud Universiteit, Nijmegen).
Voorjaar 2025:
- 9 mei
- 23 mei
- 6 juni
- 20 juni
- 5 september
- 19 september
- 10 oktober
Kosten 2024: € 4.750.-
*5 plekken worden gesubsidieerd voor journalisten, zie kopje 'subsidie' voor meer informatie.
Locaties: Centrum Den Haag
Voor vragen over deze leergang kun je contact opnemen met het Centre for Professional Learning.
E: learning@fgga.leidenuniv.nl en T: 070 800 9504.
Vijf plekken van deze leergang worden aangeboden speciaal voor journalisten door SDM (Stichting Democratie en Media). De selectie voor de toekenning van deze plekken gebeurt op basis van een motivatie en een cv.
Als je in aanmerking wilt komen voor een van deze plekken, klik dan in het formulier op het selectievakje 'journalist'. Vervolgens kun je je motivatie en cv uploaden. Je gegevens worden enkel gedeeld met SDM voor de selectie (niet gehonoreerde aanvragen worden na de sluitingsdatum direct verwijderd).
De deadline voor inschrijving is 24 oktober 2024. Op deze datum sturen wij de gegevens door van de mensen die zich hebben aangemeld. Uiterlijk 2 weken voor de startdatum van de cursus krijg je bericht of je bent geselecteerd.