Onze motivatie
We hebben drie beweegredenen om de wereld van de bacteriën en antibiotica met dit project toegankelijker te maken.
1.Resistente bacteriën en de zoektocht naar antibiotica
Voorop staat het probleem van resistente bacteriën. Vaak worden we in kranten en op televisie geconfronteerd met patiënten die besmet zijn met zogenaamde ‘ziekenhuisbacteriën’ die ongevoelig zijn voor veel van de huidige antibiotica.
Maar hoe komen we aan nieuwe antibiotica om deze ziekteverwekkers te bestrijden? Bijna niemand weet dat onderzoekers veelal bacteriën gebruiken die in de grond leven. Uit de stoffen die de bacteriën produceren, ontwikkelen ze heel veel verschillende antibiotica.
Door het winnen van de Academische Jaarprijs, kregen wij de mogelijkheid om het publiek te betrekken bij onze zoektocht naar nieuwe antibiotica. Daarnaast willen we informeren over het ontstaan van multiresistente ziekteverwekkers. Het is juist nu van cruciaal belang om een halt toe te kunnen roepen aan een zeer snel toenemend probleem waar iedereen mee te maken kan krijgen.
2.Microbiologie hoort op de middelbare school
Microbiologie krijgt relatief weinig aandacht op middelbare scholen. Dat vinden wij jammer. Ten eerste krijgen middelbare scholieren daardoor niet de nieuwste ontwikkelingen in het onderzoek mee, zoals de mijlpalen in de zoektocht naar nieuwe antibiotica.
Ten tweede heeft juist Nederland veel beroemde micobiologen voortgebracht. Antonie van Leeuwenhoek (1632-1723) wordt algemeen gezien als de vader van de microbiologie en maakte één van de eerste werkende microscopen waarmee hij kon hij laten zien dat er een hele wereld bestond die tot dan toe onzichtbaar was gebleven, van de spermacel, de spiercel en plankton tot (later) kleine bacteriën. Er zijn nog maar tien originele microscopen bewaard gebleven en vier daarvan zijn nu nog te bewonderen in Museum Boerhaave in Leiden. Andere grote Nederlandse microbiologen waren Martinus Willem Beijerinck (1851-1931), de ontdekker van virussen en Albert Kluyver (1888-1956) die methoden ontwikkelde om antibiotica op grote schaal te kunnen produceren met schimmels. Hun baanbrekende werk weet wetenschappers in de hele wereld tot vandaag de dag te inspireren.
3.De fascinerende microkosmos van bacteriën
De meeste mensen vinden bacteriën maar eng. Wellicht is dat omdat ze onzichtbaar zijn en vaak negatief in het nieuws komen. Ze maken ons ziek of laten ons voedsel bederven. Maar tegelijkertijd kunnen mensen niet leven zonder (goede) bacteriën. Zo produceren ze vitamine K in onze darmen, kunnen we ze gebruiken bij de bereiding van voedsel en zijn ze juist een belangrijke bron voor nieuwe medicijnen.
De associaties die veel mensen met bacteriën hebben zijn veelal ziekte, bederf, gaatjes bij de tandarts of diarree. De werkelijkheid is dat het overgrote deel van de bacteriën ongevaarlijk en vaak ook betoverend mooi is. We willen graag dat zoveel mogelijk mensen laten kennismaken deze fascinerende wereld, die in en om ons heen is en ons leven op allerlei manieren beïnvloedt.