Promotie
Sensing and Sensibility: the role of non-coding RNAs in autoinflammation and viral infection
- J.E. Stok
- Datum
- donderdag 8 mei 2025
- Tijd
- Locatie
-
Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden
Promotor(en)
- Prof.dr. J.G. Borst
- dr. A.G. van der Veen
Samenvatting
Dit proefschrift onderzoekt de rol van niet-coderende RNA’s in zowel de antivirale afweer als in auto-inflammatoire aandoeningen.
Menselijke cellen hebben mechanismes om ons eigen RNA te onderscheiden van viraal RNA. In het syndroom van Aicardi-Goutières (AGS) gaat dit mis: het lichaam detecteert het eigen RNA als dat van een virus, met een chronische type I interferon (IFN)-respons als gevolg. Dit kan worden veroorzaakt door verschillende genetische defecten, zoals mutaties in het eiwit ADAR1, dat eigen RNA modificeert om te voorkomen dat het wordt aangemerkt als viraal. Wij hebben gevonden dat de RNA-receptor LGP2 cruciaal is in het ontstaan van de ontstekingsreactie als gevolg van ADAR1-deficiëntie. LGP2 herkent deze niet-gemodificeerde RNA’s en induceert een type I IFN respons. De ontdekking dat LGP2 een centrale rol speelt bij de overmatige interferonproductie bij ADAR1-deficiëntie is van groot belang, omdat dit nieuwe mogelijkheden biedt voor gerichte therapieën voor patiënten met AGS.
Daarnaast doen we in dit proefschrift ook onderzoek naar vault (vt)RNA’s, een groep niet-coderende RNA's. Deze RNA’s hebben normaal gesproken een regulerende functie binnen de cel. Tijdens virale infecties worden vtRNA's echter door de virussen ‘gekaapt’. Virussen manipuleren de expressie van vtRNA's, wat uiteindelijk virale replicatie ondersteunt.
De bevindingen van dit fundamentele onderzoek leggen de basis voor nieuwe therapieën gericht op het verfijnen van de immuunrespons. Door te begrijpen hoe niet-coderende RNA’s zowel beschermende als schadelijke effecten kunnen hebben, openen deze resultaten de weg naar nieuwe behandelingsstrategieën voor zowel virale infecties als auto-inflammatoire ziektes.
Proefschriften
Ongeveer een week na de promotie zijn proefschriften van Leidse promovendi digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.
Persvragen (alleen journalisten)
Algemene informatie
Bureau Pedel
pedel@bb.leidenuniv.nl
071 527 7211