Promotie
Refractory Celiac Disease: from basic insights to therapy
- T. Dieckman
- Datum
- woensdag 29 januari 2025
- Tijd
- Locatie
-
Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden
Promotor(en)
- Prof.dr. F. Koning
- Prof.dr. G. Bouma
Samenvatting
Coeliakie, in de volksmond bekend als glutenintolerantie, is een veelvoorkomende ziekte van de dunne darm. De enige behandelingsoptie voor coeliakie is een glutenvrij dieet. In zeer zeldzame gevallen reageren patiënten niet op een glutenvrij dieet en ontwikkelen kwaadaardige cellen in de dunne darm. Dit wordt refractaire coeliakie type II (RCDII) genoemd. Door een tekort aan behandelingsopties, overlijden sommige patiënten aan RCDII, of aan de ontwikkeling van een nog agressievere vorm van lymfeklierkanker.
Er zijn veel medicamenteuze behandelingsopties in ontwikkeling voor coeliakie, die wij beschrijven in dit proefschrift. Helaas is er nog geen behandelingsoptie beschikbaar die zowel veilig als effectief is. Dit bekent dat het glutenvrij dieet voorlopig de enige behandelingsoptie blijft. Voor RCDII beschrijven wij in dit proefschrift wel de effectiviteit van een nieuwe, gerichte, medicamenteuze behandelingsoptie: tofacitinib.
Om tot de ontwikkeling van nieuwe therapieën te komen voor coeliakie en RCDII, vinden wij dat de rol van onderbelichte immuuncel subsets in het ziekteproces beter onderzocht moet worden. Met dit proefschrift hebben wij een stap gezet in deze richting. We beschrijven de gedetailleerde karakterisatie van het immuunsysteem in patiënten met coeliakie en RCDII, verricht op darmweefsel en bloed. Voor RCDII vinden we een onderkende heterogeniteit van de kwaadaardige cellen in de dunne darm. Dit verklaart mogelijk de verschillen in ziektepresentatie en effectiviteit van behandelingen. Ook zijn wij de eersten die de immuuncellen in de omgeving van de kwaadaardige cellen beschrijven in RCDII, welke mogelijk een rol spelen bij het ontstaan of in stand houden van RCDII.
Proefschriften
Ongeveer een week na de promotie zijn proefschriften van Leidse promovendi digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.
Persvragen (alleen journalisten)
Algemene informatie
Bureau Pedel
pedel@bb.leidenuniv.nl
071 527 7211