Promotie
Effects of lipids on DNA methylation and gene expression of immune cells implicated in atherosclerosis
- K.F. Dekkers
- Datum
- donderdag 16 januari 2025
- Tijd
- Locatie
-
Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden
Promotor(en)
- Prof.dr. B.T. Heijmans
- Prof.dr. J.W. Jukema
Samenvatting
Hart- en vaatziekten, wereldwijd de belangrijkste doodsoorzaak, worden vaak veroorzaakt door atherosclerose, een chronische ontstekingsziekte waarbij lipiden en immuuncellen zich ophopen in de vaatwanden. Lipiden zijn vetachtige stoffen met nuttige biologische functies, en terwijl LDL cholesterol al decennialang in de schijnwerpers staat, wijst recent onderzoek ook op de rol van triglyceriden als belangrijke factor die bijdraagt aan het risisco op hart- en vaatziekten. In dit proefschrift laten wij zien dat lipiden veranderingen veroorzaken in processen die immuuncelfunctie bepalen. Deze veranderingen dragen mogelijk bij aan de ontwikkeling van atherosclerose.
Door gebruik te maken van menselijke populatiestudies identificeerden wij veranderingen in genen met functies in het lipidenmetabolisme en immuunsysteem. Met behulp van Mendeliaanse randomisatie, een statistische methode, beoordeelden we vervolgens wat oorzaak en gevolg was. Daarnaast boden celkweekexperimenten een gecontroleerde omgeving om direct de effecten van lipiden op specifieke immuuncellen te onderzoeken. Een verrassende bevinding was dat triglyceriden, naast hun rol in hart- en vaatziekten, ook allergische reacties kunnen onderdrukken.
Deze bevindingen zijn bijzonder omdat ze inzicht bieden in de complexe interacties tussen lipiden en het immuunsysteem en bieden aanknopingspunten voor verder onderzoek met behulp van recente technologische en methodologische ontwikkelingen. We identificeerden 374 genen die een rol spelen in deze processen, waarvan veel niet eerder gerapporteerd zijn in vergelijkbare studies. Van deze genen zijn 88 doelwit van goedgekeurde medicijnen. Deze kennis draagt bij aan de zoektocht naar nieuwe behandelingen die gericht zijn op het voorkomen en behandelen van hart- en vaatziekten, een belangrijke stap in het verminderen van een wereldwijd gezondheidsprobleem.
Proefschriften
Ongeveer een week na de promotie zijn proefschriften van Leidse promovendi digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.
Persvragen (alleen journalisten)
Algemene informatie
Bureau Pedel
pedel@bb.leidenuniv.nl
071 527 7211