Promotie
A Matter of Skills: A Mixed-Method Study on the Evaluation and Implementation of an SEL Program Tailored to the Skills Adolescents Need in Educational Settings and at Home
- M.C.E. van de Sande
- Datum
- dinsdag 10 december 2024
- Tijd
- Locatie
-
Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden
Promotor(en)
- Prof.dr. R. Reis
- dr. P. L. Kocken
- dr. C. Gravesteijn
Samenvatting
Sociaal en emotioneel leren (SEL) is het proces waarin jonge mensen vaardigheden ontwikkelen die bijdragen aan hun psychosociale gezondheid en succes in onderwijs en werk. Wereldwijd implementeren docenten en scholen SEL-programma’s om sociaal-emotionele vaardigheden, zoals zelfmanagement, zelfbewustzijn, sociaal bewustzijn, relatievaardigheden en verantwoordelijke besluitvorming, van leerlingen te versterken.
De studies in dit proefschrift richten zich op de evaluatie en implementatie van SEL- programma’s voor adolescenten. Daarbij staan het Nederlandse programma Skills4Life (S4L) en leerlingen in het voortgezet middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) en het praktijkonderwijs centraal. Deze leerlingen hebben specifieke onderwijsbehoeften. Zij wonen veelal in kwetsbare wijken en hebben relatief vaak een migratieachtergrond.
De evaluatiestudies naar S4L laten positieve effecten zien op pesten en alcohol gebruik en negatieve effecten op roken en sociaal-emotionele vaardigheden. Verschillen in effect hangen samen met opleidingsniveau, sociaal-culturele achtergrond en de leeromgeving. Voor vmbo-basis- en praktijkschoolleerlingen lijken vooral zelfmanagement en sociaal bewustzijn cruciaal om hun psychosociale gezondheid te bevorderen.
De kwalitatieve studies in dit proefschrift laten zien dat leerlingen en ouders SEL belangrijk vinden. Leerlingen hebben behoefte aan vaardigheden om met onveilige situaties zoals pesten om te gaan. Vergelijkbaar met ouders gebruiken zij eigen woorden en interpretaties van sociaal-emotionele vaardigheden. Die verschillen van die in S4L en andere SEL-programma’s. Ouders benadrukken het belang van respect, leren samenwerken op school én afstemming tussen SEL thuis en op school.
Het betrekken van leerlingen en ouders én aansluiten op hun taalgebruik en interpretaties van vaardigheden zijn noodzakelijk bij SEL-programma implementatie. Training van docent-competenties, om diverse ouders en leerlingen te betrekken, is daarvoor vereist.
Proefschriften
Ongeveer een week na de promotie zijn proefschriften van Leidse promovendi digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.
Persvragen (alleen journalisten)
Algemene informatie
Bureau Pedel
pedel@bb.leidenuniv.nl
071 527 7211