Promotie
What’s in the diet? DNA-based analysis for qualitative and quantitative assessment of animal diet
- K. Groen
- Datum
- woensdag 9 oktober 2024
- Tijd
- Locatie
-
Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden
Promotor(en)
- Prof.dr.ir. P.M. van Bodegom
- dr. K.B. Trimbos
Samenvatting
Al decennialang worden biologen geconfronteerd met een ogenschijnlijk eenvoudige vraag: "Wat eet een dier?" Deze vraag vormt de basis voor het ontrafelen van de trofische interacties die ecologische gemeenschappen vormen en de energiestromen en nutriëntenkringlopen binnen voedselketens reguleren. Traditionele niet-genetische technieken, zoals visuele inspecties van maaginhoud en uitwerpselen en veldobservaties, zijn arbeidsintensief en soms niet nauwkeurig genoeg. Genetische methoden, zoals DNA-sequencing, bieden nauwkeurigere resultaten, maar kennen ook uitdagingen zoals incomplete referentiedatabases en variatie door vertering. In deze scriptie werden de voordelen, uitdagingen maar ook de beperkingen van zowel kwalitatieve als kwantitatieve DNA-gebaseerde dieetstudies onderzocht. Kwalitatieve dieet analyse op basis van DNA werd onderzocht aan de hand van het kwantificering van geconsumeerde zaden in bosmuizen. Er werd aangetoond dat verteringsprocessen en variaties in DNA-hoeveelheden kwantificering bemoeilijkten, maar dat biologische factoren, zoals geslacht en leeftijd, minder invloed hadden. In een veldproef werd voor het eerst zaadconsumptie in wilde populaties succesvol gekwantificeerd met DNA-gebaseerde methoden. In deze veldproef bleek dat grotere maaltijden meer variatie in DNA-resultaten opleverden, maar dat voldoende monsters betrouwbare schattingen opleveren. Verder werd de toepassing van kwantitatieve DNA-technieken getest bij het dieet van leeuwen, waarbij werd vastgesteld dat DNA-gebaseerde methoden gevoelig zijn voor vervuiling door andere soorten, zoals mesopredatoren. Dit vraagt om correcties in de analyse. Uiteindelijk onderzoekt de scriptie het dieet van leeuwen in nationale parken, waarbij verschillen werden gevonden in het dieet van leeuwen in parken met en zonder omheiningen. De scriptie concludeert dat een combinatie van genetische en niet-genetische technieken nodig is om diëten nauwkeurig te reconstrueren en benadrukt het potentieel van genetische methoden om complexe ecologische interacties te begrijpen. Er blijkt dat voor de eenvoudige vraag, wat eet een dier, geen makkelijk antwoord te geven is.
Proefschriften
Ongeveer een week na de promotie zijn proefschriften van Leidse promovendi digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.
Persvragen (alleen journalisten)
071 - 527 1521
nieuws@leidenuniv.nl
Algemene informatie
Bureau Pedel
pedel@bb.leidenuniv.nl
071 527 7211