Empathische engeltjes? Een PRE-Class presentatie over psychologie
Er wordt weleens gezegd dat empathie de ‘condition humaine’ is, dat empathie datgene is wat ons menselijk maakt en ons onderscheidt van dieren. Maar welke biologie zit er achter empathie, en wat gebeurt er als er een weeffout in je brein zit, waardoor je empathie moeilijker kunt opwekken? Tijdens hun presentatie over de PRE-Class Psychologie probeerden drie PRE-Classers op deze vragen een antwoord te vinden.
Deze video kan niet worden getoond omdat u geen cookies heeft geaccepteerd.
Verlaat onze website om deze video te bekijken.
Empathie en emoties
Empathie, het vermogen om je in iemand ander in te kunnen leven, speelt een belangrijke rol in ons dagelijkse leven. Zo komen veel emoties voort uit empathie of een gebrek daarvan. Denk maar eens aan hoe je jaloers kan op zijn op het mooie cijfer van een vriend of vriendin totdat je bedenkt hoeveel tijd en moeite zij hebben gestoken in het leren van dat proefwerk. Bij het maken van die perspectiefswitch doe je beroep op je gevoel van empathie.
Spiegelneuronen
De sine qua non van empathie zijn de spiegelneuronen. Spiegelneuronen zorgen ervoor dat je gedrag van de ander kunt nadoen. Jonge kinderen spiegelen emoties zonder schaamte of zelfcensuur. Begin maar eens een keer hard te lachen in de buurt van een peuter. Grote kans dat die vrolijk met je mee begint te schateren, zonder ook maar enig idee te hebben waarom jij lacht!
Theory of Mind
Zonder deze spiegelneuronen ‘werkt’ empathie dus niet, maar er komt meer bij kijken om iemand anders écht begrijpen. Om zogenaamde ‘cognitieve empathie’ te voelen, is spiegelen niet genoeg. Je moet die ander niet alleen nadoen, maar ook snappen dat diegene niet op precies dezelfde manier denkt als jij. In de psychologie heet dit de ‘Theory of Mind’.
Slaves of our emotions
Empathie mag dan wel iets typisch menselijks zijn, toch hebben we onze emoties niet altijd even goed in de hand en gedragen we ons écht niet elk moment van de dag als empathische engeltjes, zoals de PRE-Classers hun presentatie beëindigden: ‘We can be the masters of our mind, but we are still the slaves of our emotions.’
Benieuwd naar de mechanismen achter menselijke emoties? Bekijk dan de hele presentatie van Vianne, Quinten en Leonoor. En schrijf je in voor de PRE-Class Psychologie! Als 5- of 6-vwo’er kun je dan elke week één middag naar de Universiteit Leiden om verdiepende colleges te volgen van Leidse docenten.
Tekst: Zaza Jung