Jaap Goedegebuure
Professor Emeritus Modern Dutch literature
- Name
- Prof.dr. J.L. Goedegebuure
- Telephone
- +31 71 527 2166
- j.l.goedegebuure@hum.leidenuniv.nl
- ORCID iD
- 0000-0001-5586-2159
Research
COUNTERMOVEMENTS IN THE SECULARISATION OF DUTCH LITERATURE BETWEEN 1980 AND 2000
The developments in Dutch literature of the nineteenth and twentieth centuries correspond with those of Western literature as a whole, in so far as there is growing secularisation and even resistance to the conventional Christian church and doctrine. During the 1920s, a process delineated by the religious denominations occurred in which the division of the so-called ‘pagan’ authors on the one hand and the Roman Catholic and Protestant authors on the other corresponded in several different ways with the breach between modernism and anti-modernism. This process was intensified to a greater extent in the first decades after the Second World War; authors who stood up for their Christian identities and treated them thematically, became increasingly marginalised.
After 1980, this appeared to change. Gerard Reve had isolated himself from his contemporaries in the mid-sixties by opting for Roman Catholicism - albeit a rather idiosyncratic variety - and his example was followed some twenty years later by such writers as Frans Kellendonk, Willem Jan Otten, Désanne van Brederode and Vonne van der Meer who began to (re-)orientate themselves towards Christian fundamental principles in an artistic and ideological manner, while at the same time Andreas Burnier, Oek de Jong and others drew inspiration from Buddhism. Marcel Möring and other authors of Jewish descent sought their inspiration – once again- in the Torah and Talmud, while it could be observed that many other writers exhibited a remarkable interest in different forms of mysticism and spirituality, whether or not of Christian origin.
This countermovement in the secularisation of Dutch Literature is questioned in relation to the process of modernisation as it occurred in Western culture at the beginning of the nineteenth century. To what extent can one speak of a restraining or opposing development? And to what extent does such an opposing development constitute an element of the dynamics which are intrinsic to the process of modernisation? Is it possible to correlate the specific way of treating ideology which the above-mentioned authors intended with the way in which the literary modernists between 1900 and 1940 dealt with philosophical questions and religion?
What do notions such as ‘God’, ‘Christian’, ‘Catholic’, ‘mysticism’ and ‘spirituality’ really stand for?
The starting point of the research is the volume of essays on God (1982) in which for the first time the Van Kellendonk and De Jong generation spoke out collectively on their attitude towards belief. Subsequently, individual publications and contributions to the public debate on God and belief will be analysed based on the questions as formulated above. The report will be presented as a series of articles.
Curriculum Vitae
Jaap Goedegebuure (Sint Annaland 1947) is Professor of Modern Dutch Literature at Leiden University. Prior to this he was Professor of Literary Science at Tilburg University from 1986 until 2005, and from 2003 to 2006 he held the chair of extraordinary Professorship in Monumental Literary Heritage at the Radboud University Nijmegen.
Following his studies in Dutch Language and Literature and General Literary Science, he defended his dissertation on ’Op zoek naar een bezield verband; de literaire en maatschappelijk opvattingen van H.Marsman in de context van zijn tijd’. In commemoration of Marsman’s centenary birthdate, the biography Zee Berg Rivier (Sea, Mountain, River) appeared in 1999.
He has also published monographs on Jeroen Brouwer ( Tegendraadse Schoonheid) and Cees Nooteboom (On the Rituals of Cees Nooteboom), on the literature of the nineteenth and twentieth centuries ( Decadentie en Literatuur, Nederlandse Literatuur 1960-1988 en Nieuwe Zakelijkheid) and on the relationship between the Bible and present-day literature ( De schrift herschreven and De veelvervige rok).
Teaching activities
MA courses on H. Marsman, Frans Kellendonk, The literary representation of the Second World War
BA course on Recent Novels written in Dutch
Contributions to several introductory first-year courses.
Publications (selection)
Goedegebuure, J.L., Op zoek naar een bezield verband; de literaire en maatschappelijke opvattingen van H. Marsman in de context van zijn tijd, Van Oorschot, Amsterdam, 1981.
Goedegebuure, J.L., Decadentie en literatuur, De Arbeiderspers, Amsterdam, 1987.
Goedegebuure, J., Romantische tradities in literatuur en literatuurwetenschap, De Arbeiderspers, Amsterdam, 1987.
Anbeek, T. en J. Goedegebuure, Het literaire leven in de twintigste eeuw, Martinus Nijhoff, Leiden.
Goedegebuure, J., Dandyisme in de massamaatschappij, in Carl. C. Rohde, Balans en perspectief van de cultuurgeschiedenis. Moderne levensstijlen, ingrediënten en dilemma's,Amsterdam-Atlanta, Rodopi, 1990, 42-58 .
Goedegebuure, J., 'Schrijden, goed soldaat zijn'. Vrouwen in het werk van H. Marsman in E. van Alphen en M. Meijer (red.), De canon onder vuur. Nederlandse literatuur tegendraads gelezen, Amsterdam, Van Gennep, 1991, 106-121.
Goedegebuure, J., Het lamento van Kees Ouwens in Nexus 1, 1991, 104-114.
Goedegebuure, J. en O. Heynders, 'Het breekbare ligt open'. Een beschouwing over impliciete poeticaliteit en problemen van interpretatie in De nieuwe taalgids, 84, 1991, 527-538.
Goedegebuure, J., Nieuwe zakelijkheid, Hes, Utrecht, 1992.
Goedegebuure, J., Van Ostaijen tussen Noord en Zuid, in Spektator, 21, 3, 1992, 207-225.
Goedegebuure, J., The New Man: Moral Aspects of Decadent Literature, in New Comparison, 14, Autumn 1992, 156-171.
Goedegebuure, J., Expressionism and New Objectivity: German Trends in Dutch Literature, in Johan P. Snapper and Thomas F. Shannon (eds.), The Berkeley Conference on Dutch Literature 1991. Europe 1992: Dutch Literature in International Context, University Press of America, Lanham etc., 1993, 109-121.
Goedegebuure, J., De Schrift herschreven. De Bijbel in de moderne literatuur, Amsterdam, Amsterdam University Press, 1993.
Goedegebuure, J., Nietzsche in den Niederlanden, in R. Duhamel und E. Oger (Hrsg.), Die Kunst der Sprache und die Sprache der Kunst (Nietzsche in der Diskussion, Wurzburg, Konigshausen und Neumann, 1994, 190-206.
Goedegebuure, J., Literatuur en emotie in de achttiende en negentiende eeuw in Forum der Letteren 35, 3, 1994, 174-184.
Goedegebuure, J., New Objectivity, Realism and Avant-garde, in C. Berg, F. Durieux and G. Lernout (eds.), The turn of the century / Le tournant du siècle; Modernism and modernity in literature and arts / Le modernisme et la modernité dans la littérature et les arts, Berlin etc., Walter de Gruyter, 1995, 331-338.
Goedegebuure, J., Herschrijving en verschrijving. Intertextueel kruisverkeer tussen bijbel en literatuur, in Nederlandse letterkunde 1, 1, 1996, 30-44.
Goedegebuure, J. en O. Heynders, Literatuurwetenschap in Nederland. Een vakgeschiedenis, Amsterdam, Amsterdam University Press, 1996, 1-155, ISBN 90-5356-190-0.
Goedegebuure, J., Daughter of theology, in H. Hendrix, J. Kloek, S. Levie and W. van Peer (eds.), The search for a new alphabet. Literary studies in a changing world, Amsterdam/Philadelphia, John Benjamins, 1996, 94-98.
Goedegebuure, J., The bible in modern dutch fiction, in J. Fenoulhet and L. Gilbert (eds.), Presenting the past. History, Art, Language, Literature, Crossways vol. 3, London, Centre for Low Countries Studies, 1996, 192-202.
Goedegebuure, J., Symbolist tendencies in late nineteenth century Dutch literature, in B.L. Spahr, T.F. Shannon and W.J. van den Akker (eds.), in Vantage Points. Festschrift for Johan P. Snapper, Publications of the American Association for Netherlandic Studies vol. 10, Lanham etc., University Press of America, Lanham etc., 1996, 129-140.
Goedegebuure, J., De veelvervige rok. De Bijbel in de moderne literatuur 2. Amsterdam University Press, Amsterdam, 1997.
Goedegebuure, J. en O. Heynders, De voortgang van het twintigste-eeuwse poëtica-onderzoek, in Nederlandse letterkunde 2, 1, 1997, 162-167.
Goedegebuure, J., Kinderziekten of atavismen? De renaissance van de Nederlandse schrijversbiografie, in Nederlandse letterkunde 3, 1, 1998, 75-83.
Goedegebuure, J., Das Modell der Psalmen. Moderne Poesie in biblischer Perspektive, in H. de Berg und M. Prangel (Hrsg.), Interpretation 2000: Positionen und Kontroversen, Universitätsverlag C. Winter, Heidelberg, 1999, ISBN 3-8253-0807-3, 265-278.
Goedegebuure, J., Zee, berg, rivier. Het leven van H. Marsman, De Arbeiderspers, Amsterdam, 1999.
Goedegebuure, J., Een kwestie van smaak en tactiek. Over de strategie van Menno ter Braak als intellectueel, in Nexus 10, 2000, 28, 87-97.
Goedegebuure, J., Postmoderne modernisten en modernistische postmodernen. Nederlandstalige schrijvers van de twintigste eeuw herlezen, in Nederlandse letterkunde 6, 2001, 1, 13-32.
Goedegebuure, J., Vlissings inzicht. Over een gedicht van Kees Ouwens, in Tijdschrift voor Nederlandse taal- en letterkunde, 117, 2001, 268-276. (Ook in J. Goud (red.), Een verbeelde God. Dertien literaire ontwerpen, Meinema, Zoetermeer, 2001, 78-88.)
Goedegebuure, J., Yukio Mishima en de mystiek van het geweld, in Armada 7, 2001, 23, 24-32.
Goedegebuure, J., Het verschrikkelijke wonder. Over De Tweede Wereldoorlog en de Nederlandse literatuur na 1945, in Literatuur 19, 2002, 2, 66-76.
Goedegebuure, J., He who tears own also builds up. Literature and the debate on norms and values, in W. Arts, J. Hagenaars and L. Halman (eds.), The cultural diversity of European unity. Findings, explanations and reflections from the European Values Studies, Brill, Leiden-Boston, 2003, 463-467.
Goedegebuure, J., Een stalkende God. Over de religieuze projectie in de recente Nederlandse poëzie, in A. Zuiderent, E. Jansen en J. Koppenol (eds.), Een rijke bron. Over poëzie, Historische Uitgeverij, Groningen, 2004, 150-159.
Goedegebuure, J., Der Provinz als Universum – Regionalismus in der niederländischsprachichen Literatur, in H. Beelen (Hrsg.), Niederländisch im Europa der Regionen. Ausgewählte Beiträge des Oldenburger Kolloquiums zum Niederländischunterricht, agenda Verlag, Műnster, 2004, 44-51.
Professor Emeritus Modern Dutch literature
- Faculty of Humanities
- Centre for the Arts in Society
- Moderne Nederlandse L&C
- GPD