Universiteit Leiden

nl en

PhD defence

The input pathways to the circadian clock: from nocturnality to diurnality

  • R.A. Schoonderwoerd
Date
Tuesday 16 May 2023
Time
Location
Academy Building
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden

Supervisor(s)

  • Prof.dr. J. H. Meijer
  • dr. S. H. Michel
  • dr. T. De Boer

Summary

De meeste organismen op aarde anticiperen verschillen tussen dag en nacht met een interne biologische klok. Deze interne klok is gelokaliseerd in een klein hersengebied: de suprachiasmatische nucleus (SCN). De SCN genereert ritmes van ongeveer 24 uur (circadiaan) die vervolgens gesynchroniseerd worden aan licht. Zowel bij dagdieren als bij nachtdieren heeft de SCN overdag hoge activiteit en ’s nachts lage activiteit. Om deze reden werd altijd verondersteld dat de circadiane klok gelijk is in beiden, en dat een hypothetische “omkeerschakelaar” achter de SCN zorgt voor de verschillen in actieve periode. Wij trekken het bestaan van een dergelijke omkeerschakelaar in twijfel en suggereren dat verschillen in de invoerpaden naar de SCN kunnen bijdragen aan dag- en nachtactiviteit.

Daarom hebben wij onderzocht hoe verschillende lichtsignalen de SCN bereiken en hoe de invloed van licht op circadiane ritmes verschilt tussen dag-actieve en nacht-actieve soorten. We ontdekten dat kegeltjes, betrokken bij kleurenzicht, bijdragen aan de lichtrespons van de circadiane klok. Verder bleek ook de menselijke SCN gevoelig voor verschillende kleuren licht. Bovendien werd de SCN van dagactieve soorten gedeeltelijk geremd door licht, terwijl de SCN van nacht-actieve soorten voornamelijk gestimuleerd werd. Tot slot bestudeerden we hoe de terugkoppeling van lichaamsbeweging naar de SCN verschilt tussen dag- en nachtdieren. Waar in nachtdieren de SCN geremd werd door lichaamsbeweging, zorgde beweging in dagdieren juist voor activatie.

Dankzij onze bevindingen kunnen we medisch onderzoek omtrent lichtblootstelling en leefstijl beter vertalen van nacht-actieve proefdieren naar dag-actieve mensen, om zo bioritmen en de algemene gezondheid ter bevorderen.

PhD dissertations

Approximately one week after the defence, PhD dissertations by Leiden PhD students are available digitally through the Leiden Repository, that offers free access to these PhD dissertations. Please note that in some cases a dissertation may be under embargo temporarily and access to its full-text version will only be granted later.

Press enquiries (journalists only)

pers@lumc.nl

General information

Beadle's Office
pedel@bb.leidenuniv.nl
+31 71 527 7211

This website uses cookies.  More information.